Milczenie samobójców

Bo w istocie owo milczenie jest zazwyczaj aktem rozpaczy i swoistym oskarżeniem kierowanym pod adresem otoczenia społecznego, w którym nieszczęśnik żył.

Idzie o środowisko rodzinne, zamieszkania, o grono przyjaciół, współpracowników. Które z tych skupisk bliźnich było najbardziej obojętne, przyczyniło się najwyraźniej…, to zależy od indywidualnej sytuacji.

Zdumiewające, jak szybko służby do tego powołane rozliczają sprawę samobójstwa. Pada z reguły sakramentalne "na ciele denata nie stwierdzono śladów udziału osób trzecich". Więc tylko pogrzeb. Bez procedur policyjno-sądowych. Bez pracochłonnych analiz.

Decyzja o odstąpieniu od solidnego badania sprawy jest mało ryzykowna. Ofiara nie może udzielić dostatecznych wyjaśnień. Mówi się czasem: tajemnicę zabrał ze sobą do grobu. Aczkolwiek dziś to powiedzenie nie brzmi tak definitywnie. Technika kryminalistyczna ciągle się rozwija. Po latach można sięgnąć do trumny i co nieco sprawdzić. Nie usłyszymy tylko bezpośredniej wypowiedzi ofiary.

Niekiedy pozostały jakieś zwierzenia, wiele dające do myślenia dokumenty, przede wszystkim - korespondencja. Odbiciem walki ze światem bywa twórczość, w przypadku pisarzy, muzyków, malarzy, innych artystów.

Prawie każda samobójcza śmierć jest pewnym sygnałem bezsilności desperata, bliźnich.

Na ogół bezwiednie, ale czasem wprost i celowo swoją agresję kierujemy na przyszłego samobójcę. Posądzamy niesłusznie, dokuczamy w sposób perfidny i nieprzyzwoicie długo. Dobijamy człowieka psychicznie, co prowadzi go niekiedy do tragicznego aktu rozpaczy.

Zbrodniarz o mniej skomplikowanej świadomości bezpośrednio, fizycznie zabija upatrzoną ofiarę. Osobnik inteligentny, przebiegły zabiera komuś życie w sposób chytry, dyskretny. Wymyślnymi metodami nęka wybraną ofiarę, denerwuje, kompromituje, terroryzuje. Doprowadza człowieka do załamania, do sytuacji, w której jego "przeciwnik" sam sobie odbiera życie, często przez powieszenie, przez zastrzelenie się z broni palnej.

Łobuz, cwaniak tak łatwo nie da się wykończyć psychicznie. Prędzej on zabije swego prześladowcę. Osobnik wrażliwy, szlachetny to kiepski materiał na zbrodniarza. Raczej siebie uśmierci. Sensowniej tu mówić o nadzwyczajnej odwadze niż o ucieczce przed rzeczywistością. Warto dodać, o czym było wyżej, iż samobójca, chyba zawsze, swoim przerażającym "krzykiem" wysyła w naszą stronę jakiś znak.

Ktoś, kto przyczynił się do czyjegoś samobójstwa, jeśli niewątpliwie się przyczynił, z reguły, żyje sobie spokojnie. Czasem, komuś, "miło" jest zakopać w mogile samobójcy własne wobec niego winy czy współwiny. Bez przesadnego samooskarżania się (w samej duszy) pomyślmy, czy swoim zachowaniem komuś nie "pomogliśmy" wcześniej opuścić tego świata.