Pół wieku

Pani Irena w 2002 r. poprosiła bank, aby naliczył jej wysokość premii gwarancyjnej na jej książeczce mieszkaniowej. Dowiedziała się wtedy, że otrzyma 11 tys. zł. Zdziwiła się, gdy w tym roku kupiła mieszkanie z zgłosiła likwidację książeczki. Bank wypłacił jej premię gwarancyjną w wysokości 9 tys. zł.
- Dlaczego dostałam o 2 tys. zł mniej? - pyta pani Irena.
- Wysokość premii gwarancyjnej zależy m.in. od ceny budowy jednego mkw. mieszkania. Cenę tę co kwartał ustala Urząd Statystyczny - mówi Dorota Dudziak z I oddziału banku PKO w Zielonej Górze. - Od jakiegoś czasu cena jednego metra spada. W efekcie zmniejszają się też premie gwarancyjne wypłacane z książeczek mieszkaniowych.

System oszczędzania na książeczkach mieszkaniowych ma już blisko pół wieku. Polacy zachęcani byli do gromadzenia pieniędzy na mieszkanie obietnicami wypłaty dodatkowych premii gwarancyjnych dotowanych przez budżet państwa. Przez wiele lat system ten przewidywał wykorzystywanie środków zgromadzonych na książeczkach mieszkaniowych na wkład mieszkaniowy lub budowlany w spółdzielni mieszkaniowej. Z czasem zaczęto rozszerzać krąg ludzi uprawnionych do uzyskania premii. W 1993 r. premiami objęto praktycznie wszelkie formy odpłatnego nabycia domu lub mieszkania. Podstawą do wypłaty są książeczki mieszkaniowe wystawione do 23 października 1990 r. Obecnie w rękach Polaków jest jeszcze ponad 1,7 mln książeczek, w tym blisko 20 tys. należy do mieszkańców woj. lubuskiego.

Pani Irena otrzymała mniejszą premię, bo jak wynika z danych Urzędu Statystycznego od blisko czterech lat tanieje w woj. lubuskim koszt budowy mieszkania. Np. w trzecim kwartale 2001 r. jeden mkw. lokalu kosztował 2,7 tys. zł, w 2002 r. już 2,484 zł, a w 2004 r. - 2,386 zł.
Obowiązek finansowania wypłat premii to spory wydatek dla budżetu państwa. W przeszłości obowiązywały znaczne ograniczenia w udzielaniu wsparcia finansowego dla właścicieli książeczek. Dziś zasady te nie są już tak rygorystyczne: