Smog wisi w powietrzu. Skąd się bierze i jak z nim walczyć?

Stare piece wciąż kopcą i trują

Smog to mieszanina groźnych pyłów, których obecność w powietrzu spowodowana jest przede wszystkim działalnością człowieka. Odpowiedzialne za to są głównie "kopciuchy" wykorzystywane do ogrzewania domów. Przestarzałe i nieefektywne energetycznie urządzenia do wytworzenia takiej samej ilości ciepła potrzebują większej ilości paliwa niż na początku użytkowania, co powoduje większą emisję szkodliwych zanieczyszczeń.

Odpady do kosza, a nie do pieca

W takich starych piecach można spalić niemal wszystko, więc często trafiają do nich materiały, które nigdy nie powinny się tam znaleźć. Mimo wciąż rosnącej świadomości, wiele osób właśnie w ten sposób pozbywa się niepotrzebnych odpadów. Wydzielają one trujące substancje, które w większości są rakotwórcze. Podczas ich palenia wytwarzają się bowiem duże ilości dymu zawierającego między innymi pyły zawieszone, tlenki węgla, azotu i siarki, szkodliwe wielopierścieniowe węglowodory aromatyczne, dioksyny czy metale ciężkie.

Smog wpływa na nasze zdrowie

Zanieczyszczone powietrze nie jest obojętne dla naszego zdrowia. Smog szczególnie szkodzi osobom, które mają problemy z układem oddechowym. Ale nie tylko. Osoby, które są narażone na działanie smogu, częściej zmagają się z chorobami układu krążenia. Zanieczyszczenie powietrza odpowiedzialne jest również za powstawanie nowotworów oraz udarów. Choć smogu nie da się wyeliminować z dnia na dzień, bo jest to długi i pracochłonny proces, to na szczęście wiemy o nim coraz więcej i możemy się przed nim bronić.

Czyste Powietrze w walce ze smogiem

Zmniejszyć emisję szkodliwych zanieczyszczeń powietrza i ich negatywny wpływ na nasze zdrowie może wymiana starych pieców na nowe, bardziej efektywne i przyjazne dla środowiska. Tu z pomocą przychodzi program "Czyste Powietrze", dzięki któremu można otrzymać dofinansowanie nie tylko na wymianę pieca, ale także kompleksowe ocieplenie domu jednorodzinnego czy wymianę stolarki okiennej.

Są nowe i korzystne zmiany w programie

Osoby, które nie interesowały się programem w latach poprzednich, zdecydowanie powinny zrobić to teraz. W tym roku stał się on bardziej dostępny, a prace termomodernizacyjne można sfinansować łatwiej niż przedtem. Wśród najważniejszych zmian znalazły się przede wszystkim wyższe kwoty dotacji oraz podwyższenie progów dochodowych umożliwiających udział w programie.

Podstawowy poziom dofinansowania pozwala uzyskać do 66 tys. zł. Taką kwotę otrzymać mogą osoby, których roczny dochód nie przekracza 135 000 zł.

Podwyższony poziom dofinansowania daje szansę uzyskania nawet 99 tys. zł. i przysługuje osobom, których przeciętny średni dochód na osobę w gospodarstwie domowym nie przekracza: 1894 zł w gospodarstwie wieloosobowym, 2651 zł w gospodarstwie jednoosobowym.

Najwyższy poziom dofinansowania to szansa na nawet 135 tys. zł dotacji. Przysługuje on tym, których przeciętny średni dochód na osobę w gospodarstwie domowym nie przekracza: 1090 zł w gospodarstwie wieloosobowym, 1526 zł w gospodarstwie jednoosobowym lub wtedy, gdy ubiegający się o dotację ma ustalone prawo do otrzymywania zasiłku stałego, zasiłku stałego, zasiłku okresowego, zasiłku rodzinnego lub specjalnego zasiłku opiekuńczego.

Nowa odsłona programu „Czyste Powietrze” wprowadza także możliwość złożenia dwóch wniosków o dofinansowanie. To rozwiązanie dla osób, które wcześniej otrzymały dotację na wymianę kotła. Teraz mogą złożyć wniosek ponownie i dodatkowo otrzymać pieniądze na ocieplenie budynku. Jest też inna ważna i korzystna zmiana dla beneficjentów. Podczas gdy w poprzednich edycjach programu najpierw należało na własny koszt wykonać prace objęte dofinansowaniem, a dopiero później otrzymywało się zwrot środków, to w jego najnowszej edycji można starać się o dotację z prefinansowaniem, dzięki której można otrzymać część pieniędzy jeszcze przed rozpoczęciem prac.

Z korzyścią dla domowego budżetu

Skorzystanie z programu daje jednak nie tylko szansę, aby oddychać w przyszłości czystszym i zdrowszym powietrzem, ale pomaga także sporo zaoszczędzić. Nowe piece są nie tylko bardziej energooszczędne, ale także mniej awaryjne i wymagają mniej napraw. Koszty ogrzewania to jeden z największych domowych wydatków i są one szczególnie wysokie w przypadku nieocieplonych budynków. Tymczasem kompleksowa termomodernizacja pozwala obniżyć zapotrzebowanie budynku na energię cieplną średnio o około trzydzieści procent. Wnioski o dofinansowanie z programu „Czyste Powietrze” przyjmuje Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Zielonej Górze.

Artykuł ukazał się w papierowym wydaniu "GL" w dniu 26.10.2023 r.