W chorwackiej Częstochowie (zdjęcia)

Do Mariji Bistricy przyjechałem późnym wieczorem. Zaraz po zameldowaniu się w hotelu i rozpakowaniu podróżnych sakwojaży, chwyciłem za aparat fotograficzny i ruszyłem do sanktuarium. Nie musiałem nikogo pytać o drogę, gdyż bazylika góruje nad miejscowością i jest widoczna z każdej strony. Także w nocy, kiedy podświetlają ją liczne reflektory. Zbliżała się północ, o drodze mijałem zamknięte na cztery spusty restauracje i bary.

- W nocy to oaza spokoju. Za to w dzień w tutejszych lokalach trudno o wolne miejsce. Do Mariji Bistricy przyjeżdżają tysiące pielgrzymów z całego Półwyspu Bałkańskiego. Oraz turystów, którzy zatrzymują się tutaj podczas podróży do parku narodowego w Medvednica, do Zagrzebia, lub nad plitvickie jeziora - mówi Iwo, mój przewodnik podczas ostatniej eskapady po północno-zachodnich Bałkanach.

Przed kościołem mijamy pozamykane kramy. Za dnia można w nich kupić lokalne pamiątki. Przede wszystkim miniaturowe kopie figurki Matki Bożej Bystrzyckiej. Oryginał został wyrzeźbiony pod koniec XV w. Dla Chorwatów jest taką samą świętością, jak obraz Matki Bożej Częstochowskiej dla Polaków. Dlatego Marija Bistrica często nazywana jest chorwacką Częstochową.

Wyrzeźbiona przez nieznanego artystę Maryja trzyma w rękach małego Jezusa. Ich twarze są czarne jak heban, dlatego figura Matki Bożej Bystrzyckiej nazywana jest także Czarną Madonną. Słynie z licznych cudów. Pierwszym było jej cudowne odnalezienie w 1588 r. Prawie pół wieku wcześniej - w maju 1545 r. - do miasteczka zbliżali się Turcy. Miejscowy pleban w obawie przed zniszczeniem przez pogan cennej relikwii ukrył ją w chórze kościoła. Potem zmarł i zabrał tajemnicę do grobu. Została odnaleziona dzięki niebiańskiemu światłu, które zaczęło się wydobywać spod chóru podczas modlitwy. Sytuacja powtórzyła się w 1650 r, kiedy proboszcz ponownie ukrył rzeźbę w murach świątyni. Została odnaleziono 15 lipca 1684 r. W następnym dniu wydarzył się kolejny cud. Podczas dziękczynnego nabożeństwa sparaliżowana dziewczynka Małgorzata wstała, odrzuciła laskę i zaczęła chodzić o własnych siłach, co wierni uznali za bożą łaskę.

Neorenesansowy kościół-sanktuarium wybudowano w latach 1879-82. Otaczają go krużganki, które przyozdobiono obrazami przedstawiającymi 22 przypadki cudów, związanych z figurą i uznanych przez Kościół. Jednym z nich był pożar, który wybuchł podczas budowy kościoła 14 sierpnia 1880 r. w noc poprzedzającą święto maryjne - Wniebowzięcie Najświętszej Maryi Panny (Matki Bożej Zielnej). Ogień zniszczył wnętrze kościoła, ale ołtarz i figura Madonny wyszły z tego bez najmniejszego szwanku.

W 1923 r. roku papież Pius XI podniósł kościół do rangi bazyliki mniejszej. W 1935 r. z woli Watykanu arcybiskup Zagrzebia Ante Bauer przyozdobił figurę złotą koroną i nadał jej tytuł Matki Bożej Królowej Chorwatów, natomiast w 1971 r. Mariję Bistricę uznano za chorwackie sanktuarium narodowe.

Z kościołem sąsiaduje klasztor karmelitanek bosych. Kamień węgielny poświecił 11 września 1994 r. Jan Paweł II podczas mszy św. w Zagrzebiu z okazji 900-lecia miejscowej diecezji. Cztery lata później - 3 październik 1998 r. - papież przyjechał do Mariji Bistricy i beatyfikował arcybiskupa zagrzebskiego kardynała Alojzija Stepinca.

Koło kościoła znajduje się także Kalwarii ze stacjami drogi krzyżowej, wybudowanymi w latach 1941-1990 z inicjatywy arcybiskupa Zagrzebia Antuna Bauera, zainspirowanego Kalwarią na Jasnej Górze, którą zobaczył w 1935 r. podczas Kongresu Eucharystycznego w Częstochowie. Pierwsze cztery stacje wybudowano z włoskiego marmuru, kolejne zaś są dziełem znanych chorwackich rzeźbiarzy, którzy używali do tego różnych materiałów.

Marija Bistrica znajduje się 32 km. od północny-wschód Zagrzebia. Według różnych źródeł, sanktuarium odwiedza od 500 do 800 tys. pielgrzymów rocznie.