W przyszłym roku

Od 1 lipca 2004 r. obowiązują istotne zmiany dotyczące przechodzenia na wcześniejszą emeryturę, uwzględniania okresów pobierania renty przy ustalaniu prawa do emerytury, nowych możliwości przeliczenia podstawy wymiaru emerytur i rent.

Od 1 marca 2005 r. będzie obowiązywała nowa kwota bazowa, której wysokość stanowić będzie przeciętne wynagrodzenie z 2004 r. pomniejszone o składkę należną od ubezpieczonego. Nowa regulacja postanawia, że kwota bazowa zmieniana będzie co roku od 1 marca, niezależnie od tego czy w danym roku będzie przeprowadzana waloryzacja emerytur i rent.
Nowelizacja ustawy emerytalnej z 16 lipca br. wprowadziła mniej korzystne zasady waloryzacji emerytur i rent. Mówią one, że nie będzie waloryzacji, jeżeli inflacja za poprzedni rok nie przekroczy 5 proc. Oznacza to, że najprawdopodobniej w przyszłym roku waloryzacji nie będzie. Na podstawie prognoz rządowych przewiduje się, że najbliższa waloryzacja około 7 proc. będzie miała miejsce od marca 2006 r.
Ustawa z 16 lipca br. wprowadziła też korzystne zmiany przesądzające o stopniowym likwidowaniu tzw. starego portfela emerytur i rent. Przeliczeniu będą podlegały emerytury i renty obliczone od kwoty bazowej stanowiącej mniej niż 100 proc. przeciętnego wynagrodzenia, czyli te, które przyznawane były w latach 1993 r. - 1998. W tych latach kwota bazowa ustalana była na poziomie 91 - 98 proc. przeciętnego wynagrodzenia.
Osoby urodzone przed 1930 r. będą miały podwyższone świadczenia od 1 marca 2005 r. do 96,5 proc. kwoty bazowej i od 1 marca 2006 r. do 100 proc. kwoty bazowej.
Emeryci i renciści urodzeni po 1929 r. będą mieli podwyższone świadczenia w czterech etapach: od 1 marca 2007 r. - do 94,5 proc. kwoty bazowej; od 1 marca 2008 r. - do 96 proc. kwoty bazowej; od 1 marca 2009 r. - do 98 proc. kwoty bazowej i od 1 marca 2010 r. - do 100 proc. kwoty bazowej.
Ustawa z 10 września 2004 r. przyznała jednorazowe dodatki do najniższych emerytur i rent w wysokości 100 zł dla pobierających najniższe emerytury i renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy i renty rodzinne, 75 zł - dla pobierających najniższe renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy.

Po 2006 r. na emeryturę będzie można przejść po osiągnięciu 60 lat przez kobietę i 65 lat przez mężczyznę. Ten wiek będzie zatem obowiązywał kobiety urodzone po 1951 r. i mężczyzn urodzonych po 1946 r. Wyjątek dotyczyć będzie osób pracujących w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, które 15 - letni staż takiej pracy oraz 20 - letni staż okresów składkowych i nieskładkowych w przypadku kobiet i 25 - letni w przypadku mężczyzn, osiągnęli przed 1999 r. (czyli przed wejściem w życie reformy emerytalnej). Dla tej grupy pracowników emerytura wcześniejsza będzie przysługiwała nawet, jeżeli obniżony wiek emerytalny osiągną po 2006 r.

Osoby urodzone przed 1949 r., chcąc ustalić prawo do wcześniejszej emerytury nie muszą rozwiązywać stosunku pracy. Jednak w tym przypadku emerytura będzie zawieszona bez względu na wysokość osiąganego przychodu do czasu rozwiązania stosunku pracy.

Osoby urodzone po 1948 r. prawo do emerytury nabędą po rozwiązaniu stosunku pracy, pod warunkiem osiągnięcia obniżonego wieku emerytalnego i wymaganego stażu okresów składkowych i nieskładkowych do 31 grudnia 2006 r. Nie wymaga się jednak od tych osób rozwiązania stosunku pracy do końca 2006 r. Wymóg rozwiązania stosunku pracy do 31 grudnia 2006 r. obowiązuje tylko nauczycieli ubiegających się o emeryturę wcześniejszą na podstawie art. 88 Karty Nauczyciela.