Nasza Loteria SR - pasek na kartach artykułów

Wymazane z map na zawsze... Jakie miejscowości wyginęły w powiecie nowosolskim?

Filip Pobihuszka
Jeśli ktoś chciałby wybrać się w okolicę Tarnowa Byckiego, by przyjrzeć się resztkom Traktu Pruskiego, będzie musiał zaczekać, aż opadnie zalegająca tam woda.
Jeśli ktoś chciałby wybrać się w okolicę Tarnowa Byckiego, by przyjrzeć się resztkom Traktu Pruskiego, będzie musiał zaczekać, aż opadnie zalegająca tam woda. Fot. Filip Pobihuszka
Dziś tylko wystające nieco ponad ziemię fundamenty przypominają nam, że w tym miejscu mieszkali kiedyś ludzie. A kilkusetletnie drogi łączące niegdyś ważne regiony tej części Europy, są gęsto porośnięte drzewami.

W ciągu ostatnich kilku czy kilkunastu dekad, czas wymazał z map wiele charakterystycznych punktów, jak wsie czy drogi. Analizując plany niektórych miast, widać jak często dochodziło do wchłaniania okolicznych wsi przez miejskie organizmy. Przykładu daleko nie trzeba szukać - Nowa Sól stosunkowo niedawno wzbogaciła się w ten sposób o dwie dzielnice: Stare Żabno i Koserz (popularnie zwany Pleszówkiem, ze względu na mnogość polskich osadników z Pleszewa, którzy osiedlili się tam po II wojnie światowej). Być może podobny los spotka w przyszłości Rudno i Modrzycę.
Była jednak osada, która nie dotrwała do naszych czasów, a która z pewnością znalazłaby się w granicach administracyjnych współczesnej Nowej Soli.

Freibraun - tak nazywało się przed wojną niewielkie skupisko ludzkie, którego ruiny można dziś znaleźć w podnowosolskim lesie, kilkaset metrów za zachód od szpitala przy ul. Chałubińskiego. Historia tych kilku gospodarstw zapewne opierała się na wydobyciu rudy darniowej, którą okoliczni mieszkańcy dostarczali do dwóch, założonych w XIX w. zakładów hutniczych: Krausewerk oraz Paulinenhütte. Dziś śladem po tej profesji jest jedynie nazwa wsi Rudno, oraz zabarwienie wody w biegnącej przez okoliczne lasy rzeczce, która zostawia od czasu do czasu rudy osad na okolicznych gruntach. Nie wiadomo dokładnie, kiedy i dlaczego Freibraun przestało istnieć.

Podobny los spotkał osadę Hegewald, po 1945 roku noszącej nazwę Ścieżyna Leśna. Sama Było to kilka gospodarstw zlokalizowanych na lewym brzegu Odry, na wysokości górującego nad okolicą zamku w Siedlisku.

Mieszkańcy osady od wieków trudnili się przeprawianiem wędrowców przez Odrę. Po II wojnie światowej to mikroskopijne osiedle zaczęło się wyludniać, by całkowicie zniknąć do końca lat 50. XX wieku. Dziś na miejscu można znaleźć tylko fundamenty budynków.

Powstanie tego typu osady nie było przypadkowe, gdyż właśnie w tym miejscu Odrę przecinał ważny wówczas trakt komunikacyjny, zwany dziś Traktem Pruskim. Historyczne odzwierciedlenie istnienia owej drogi znalazło się z resztą w powojennym nazewnictwie - nietrudno zauważyć, że nazwa Ścieżyna Leśna jest ewidentnym nawiązaniem do traktu.

Według lokalnych historyków, droga ta łączyła Kożuchów i Nowe Miasteczko z Wolsztynem i Sulechowem. Istnieje jednak hipoteza, że trakt był bardzo ważną drogą komunikacyjną, łączącą Saksonię z Wielkopolską.

Dziś nie jest użytkowany. Jego najlepiej zachowane fragmenty można zobaczyć w okolicy Tarnowa Byckiego (gmina Bytom Odrzański) oraz wsi Zwierzyniec (gmina Siedlisko). Sama droga jest łatwa do zlokalizowania, gdyż na wymienionych odcinkach jest wyniesiona na wale ziemnym. Do dzisiejszych czasów przetrwały nawet fragmenty utwardzonej nawierzchni traktu, a wszystko to w sąsiedztwie lip i dębów, którymi swego czasu obsadzono Trakt Pruski.

Droga ta stanowi jeden z nielicznych w Polsce przykład zabytku, reprezentujący typ budownictwa drogowego. Mimo tego Trakt Pruski nigdy nie doczekał się wpisania do państwowego rejestru zabytków.

Bibliografia: "Budownictwo obronne Środkowego Nadodrza. Powiat nowosolski.", pod redakcją Tomasza Andrzejewskiego, Nowa Sól 2003.

Nieruchomości z Twojego regionu

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!
Wróć na gazetalubuska.pl Gazeta Lubuska