Panią Marię Kądzielską spotkaliśmy w lesie w okolicy podzielonogórskiego Zatonia. Przyjechała podmiejskim autobusem z miasta, ale jak przyznaje wychowała się na wsi, a raczej w lesie.
- Ja cały rok czekam na prawdziwe grzybobranie, ale tak naprawdę niewiele osób wie, że można je zbierać niemal przez cały rok - tłumaczy. - Jednak o tym nie mówmy, bo większość tych grzybów jest pod ochroną. Wiele grzybów uchodzących za niejadalne nadaje się do jedzenia, ale trzeba wiedzieć kiedy je zbierać i jak przyrządzać. Ale o tym także nie mówmy, gdyż nie chcę mieć niewprawnych grzybiarzy na sumieniu.
W ten weekend mieszczuchy twierdziły, że grzybów nie ma. Pani Maria zebrała dwa kosze. Jej zdaniem trzeba mieć swoje miejsca lub wiedzieć, gdzie szukać. Ale - cytując - Jak są grzyby, to są, a jak ich nie ma, to ich nie ma.
- Patrzymy na pogodę - dodaje. - W taką jak dziś musi być wysoki mech. Trzyma ciepło i wilgoć. Dobrze spojrzeć na południowy stoku i nie łaźmy koniecznie o świcie. Grzybom trzeba dać czas, aby wyszły z mchu... Chyba, że to jest lato wtedy trzeba być szybkim, aby wyprzedzić robale. Wyjątkiem są kurki, których robactwo nie rusza. No i kiedy w lasy rusza tłum grzybiarzy lepiej być wcześniej.
Gdzie szukać? Jak twierdza grzybiarze wszędzie. Ale jest kilka porad:
* często grzyby "wychodzą" w miejscach, gdzie jest uszkodzona ściółka leśna.
* wzdłuż dróg leśnych i na poboczach oraz w wyoranych pasach przeciwpożarowych.
* przy ścieżkach wydeptanych przez zwierzęta
* gdy mamy słoneczną pogodę szukajmy grzybów w miejscach cienistych, zacisznych, na stokach. Gdy pada deszcz lepiej wybrać w suchsze, ciepłe miejsca
* w rzadkim lesie grzyby najczęściej rosną w pobliżu drzew od północy.
* jeśli szukamy konkretnych grzybów poznajmy ich "zwyczaje". Pod dębami, osikami, brzozami, topolami, modrzewiami rosną maślaki, koźlarze i borowiki. W lasach brzozowych koźlarze, które rosną także przy świerkach, na brzegach polanek... Świerki "przyciągają" rydze. W lasach liściastych spotkamy podgrzybki, a w sosnowych młodnikach maślaki.
* Tam, gdzie rosną muchomory, często występują borowiki. Prawdziwki to zacienione poboczach, wysokie lasy sosnowe, z mchem i wrzosem.
* W przypadku podgrzybków i prawdziwków, gdy znajdziemy jednego, rozejrzyjmy się wokół, to grzyby "rodzinne".
- Pani Mario, a może pani podpowie nam takie miejsce?
- Żaden grzybiarz tego nie zrobi.
WYKRĘCAMY, CZY TNIEMY
Pani Maria zbiera grzyby z kozikiem. Stary, po rodzicach, z drewnianą rączką. To przedmiot kultowy.
- Zawsze wycinam zostawiając kawałek korzonka w ziemi, a to miejsce przysypuję igliwiem - dodaje - Po co inni mają wiedzieć, że tutaj były grzyby, a ja przecież wrócę w to miejsce.
Jeszcze niedawno fachowcy twierdzili, że grzyby należy "ukręcić" zostawiając kawałek trzonu. Od niedawna w fachowej literaturze czytamy, że nie ma znaczenia czy tniemy, czy wykręcamy. A dołek zasypujemy ziemią nie ze względu na tajemnice, ale na zabezpieczenie grzybni. Zbieramy do koszyków i łubianek. W plastiku łatwo się psują i zaparzają.
* nie niszczymy grzybów trujących i niejadalnych
* nie śmiecimy, nie hałasujemy
* wszystkie grzyby tworzące duże owocniki podlegają ochronie gatunkowej częściowej. Nie ogranicza to zbierania ich na własny użytek.
* nie zbieramy grzybów podlegających całkowitej ochronie.
* na dnie koszyka umieszczamy grzyby twardsze, a na wierzchu delikatne. Po oczyszczeniu układamy w koszyku trzonami do góry.
ABY BYŁO BEZPIECZNIE
* przy grzybach blaszkowych (chociażby gąskach, które przypominają muchomora sromotnikowego) lepiej wybrać cały trzonek, gdyż często dopiero wówczas stwierdzimy, czy to z pewnością grzyb jadalny.
* sprawdzanie "na smak" lub "na zapach" czy grzyb jest jadalny nie zawsze się sprawdza (muchomor sromotnikowy jest słodki). Nie sprawdza się również metoda badania przy pomocy cebuli, czy srebrnej łyżeczki.
* nie zbieramy grzybów młodych o niewykształconych jeszcze owocnikach. Trudno je zaklasyfikować.
* unikajmy grzybów zbyt starych, zarobaczonych i wodnistych, ponieważ mogą być szkodliwe dla zdrowia. Pozostawione w lesie rozsieją zarodniki.
* zebrane grzyby należy uważnie przejrzeć po powrocie do domu i egzemplarze budzące najmniejsze nawet wątpliwości wyrzucić.
* ważne, aby zebrane grzyby były w przewiewnym pojemniku, gdyż mogą się zepsuć i być przyczyną zatruć.
* zbieramy grzyby, które znamy i jesteśmy całkowicie pewni ich "tożsamości". Jeśli nie mamy doświadczenia nie zbierajmy grzybów blaszkowych.
JEŚLI PO ZJEDZENIU POTRWY Z GRZYBÓW POCZUJEMY SIĘ ŹLE...
Może to być ból brzucha lub podbrzusza, wymioty, biegunka, pragnienie, skurcze, drgawki, odurzenie, podniecenie, śpiączka, zaburzenie świadomości. Zmuszamy się do wymiotów, chociażby przez wypicie posolonej wody. I oczywiście natychmiast wzywamy lekarza. Nie pijemy ani mleka, ani alkoholu (na lepsze trawienie)
Nie należy podawać grzybów dzieciom mającym mniej niż pięć lat. Są dla nich zbyt ciężko strawne.
Dołącz do nas na Facebooku!
Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!
Kontakt z redakcją
Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?
