Nawet mała firma może być innowacyjna. I zdobyć wielkie pieniądze z Narodowego Centrum Badań i Rozwoju

W Lubuskiem są tysiące jednoosobowych czy niewiele większych firm. One też mogą wprowadzać innowacje?
Oczywiście. Narodowe Centrum Badań i Rozwoju jest dla każdego, kto ma pomysł i dobry plan na realizację projektu opartego o innowacje, także dla mikro przedsiębiorców. Dla przykładu, stomatolog z Zielonej Góry zgłosił projekt stworzenia w 12 miesięcy nieistniejącego jeszcze na rynku rozwiązania: technologii wykonywania zdjęć i odcisków szczęki w technologii 3D w taki sposób, żeby z jednej strony było to bardziej precyzyjne i szybsze, a z drugiej strony – mniej inwazyjne i bolesne dla pacjentów. Dzięki dofinansowaniu firma zatrudniła prawie 30 specjalistów i wdrożyła nowatorskie rozwiązanie.

W projektach, które współfinansujemy istnieje możliwość zatrudnienia personelu, kadry badawczej, specjalistów czy zlecenia prac podwykonawcom zgodnie z celami i potrzebami w projekcie. Podkreślam to, bo wiele projektów, które są zgłaszane do Narodowego Centrum Badań i Rozwoju to są projekty mikro przedsiębiorstw, które samodzielnie nie mają wystarczających zasobów, żeby stworzyć nowe rozwiązanie i wprowadzić je na rynek.

Jakiego rodzaju innowacje wprowadzają polskie firmy?
To projekty z wielu branż i dziedzin, od kojarzącej nam się najczęściej z innowacjami medycyny i farmacji, poprzez przetwórstwo, automatykę przemysłową, produkcję rolną, inżynierię materiałową, recykling, pojazdy bezzałogowe, IT, transport, aż po biotechnologię czy sztuczną inteligencję. W naszym flagowym programie „Szybka Ścieżka” nie ma ograniczeń tematycznych, a cel i zakres projektu określają sami przedsiębiorcy, zgodnie ze swoimi potrzebami i w oparciu o analizę rynku. Pieniądze z Narodowego Centrum Badań i Rozwoju mają bowiem pomóc zwiększyć konkurencyjność firmy poprzez wprowadzenie innowacyjnych produktów i usług. Dla przykładu: pewien młody przedsiębiorca z Łodzi przy wsparciu z NCBR stworzył pierwszy w Polsce aptekomat. To urządzenie, które zastępuje pielęgniarki w przygotowaniu i dawkowaniu leków dla pacjentów szpitali. Dziś przeżywają one problem z brakiem personelu, zwłaszcza pielęgniarek. Przedsiębiorca znalazł zatem rynkową niszę, stworzył urządzenie rozwiązujące problem i będzie mógł rozwijać swoją działalność oferując innowacyjny produkt.

Narodowe Centrum Badań i Rozwoju jest zatem dla każdego, kto ma pomysł i dobry plan na realizację projektu opartego o innowacje, by wprowadzić na rynek nowy produkt albo udoskonalić już istniejący. Warunek, który my stawiamy, jest taki, żeby to nowe lub udoskonalone rozwiązanie czy produkt było oparte na rozwiązaniu technologicznym. Konkursy, które organizujemy, a w szczególności nasz flagowy konkurs dla przedsiębiorców „Szybka Ścieżka”, to konkursy skrojone na miarę. Szeroki zakres tematyczny, szybko przekazywana informacja (90 dni w „Szybkiej Ścieżce”) o przyznaniu dofinansowania, prosty sposób aplikowania (on-line, bez zbędnej dokumentacji, z możliwością poprawienie wniosku zgodnie ze wskazaniami ekspertów oceniających wniosek), dogodny sposób realizacji i rozliczania projektów, powodują, że niezależnie od tego czy ktoś jest małym, średnim czy dużym przedsiębiorcą może wystąpić o dofinansowanie i z powodzeniem zrealizować projekt.

Pieniądze, w tym pieniądze przedsiębiorcy, nie są jednak wydawane tylko po to, żeby zostały przeprowadzone projekty badawcze, ale by został po nich trwały ślad w działalności przedsiębiorstwa i by mogło ono skorzystać z niego finansowo, zarabiając na innowacyjnym produkcie czy usłudze.

Można mieć tylko pomysł czy trzeba wiedzieć, jak dojść do jego realizacji?
Trzeba mieć pomysł i, umownie rzecz biorąc, biznes plan, jak osiągnąć zamierzony cel. Ubiegając się o dofinansowanie, przedsiębiorca określa cel, zasoby niezbędne do jego realizacji, rodzaj i etapy prac, planowane zyski i opisuje to wszystko we wniosku, który wypełnia on-line. Każdy musi to zrobić, bo mówimy o naszych wspólnych pieniądzach, o pieniądzach publicznych. Zatem ktoś, kto chce po nie sięgnąć, musi uwiarygodnić się jako wykonawca projektu.

Każdy jest właścicielem swojego pomysłu i każdy ponosi odpowiedzialność za to, co chce zrealizować. My dajemy „jedynie” przysłowiową wędkę. To jednak jest bardzo atrakcyjne dofinansowanie. Po pierwsze: jest ono bezzwrotne. Po drugie: w przypadku mikro i małych przedsiębiorstw może sięgnąć nawet do 80 proc. wartości projektu. Robimy to, bo państwo zdecydowało się inwestować pieniądze publiczne - poprzez agencje takie jak NCBR – w firmy, które chcą podejmować ryzyko tworzenia innowacyjnych rozwiązań. Jeśli ktoś z własnej kieszeni miałby wydać 1-2 mln zł na projekt, który może się nie udać, to zapewne nie podjąłby samodzielnie takiego ryzyka. W naszym flagowym konkursie „Szybka ścieżka” minimalna wartość projektu to 1 mln zł, a dofinansowanie dla małych i średnich przedsiębiorstw wynosi nawet do 80 proc. wartości projektu. Przy tej wielkości projekcie można więc liczyć nawet na 800 tys. zł bezzwrotnego dofinansowania. Reszta kwoty to tzw. wkład własny przedsiębiorcy. Co ważne, nie trzeba fizycznie dysponować całą kwotą w momencie składnia wniosku – przedsiębiorcy deklarują sposób finansowania projektu przez cały okres jego realizacji, np. w okresie trzyletnim. Po drugie: poprzez umożliwienie występowania o refundację poniesionych w ramach projektu kosztów co miesiąc zapewniamy firmom większą płynność finansową, bo nie muszą „wykładać” większych kwot w długim okresie czasu. Po trzecie: bardzo istotne, dzieląc projekt na etapy realizacji, przedsiębiorca może na bieżąco decydować czy chce go kontynuować. Jeśli przeprowadzone prace nie przyniosą zamierzonych efektów, a tym dalsze prace stają się bezcelowe, może wystąpić do NCBR o zamknięcie projektu.

Ryzyko niepowodzenia wpisujemy w projekty i przedsiębiorców, którzy rzetelnie realizują projekty, a z obiektywnych przyczyn nie mogą być zrealizowane, nie karzemy.

Ile pieniędzy jest w całej Polsce do dyspozycji przedsiębiorców?
W skali roku Narodowe Centrum Badań i Rozwoju dysponuje kwotą około 6 mld zł, a budżet tegorocznych konkursów „Szybkiej Ścieżki” to około 3 mld zł. Najbliższy konkurs ogłosimy już 14 sierpnia, a jego budżet to 1,1 mld zł. To wielkie liczby, ale to są konkretne pieniądze z których mogą skorzystać i które są kierowane do przedsiębiorców na realizację ich projektów.

Można składać wnioski o dofinansowanie projektów na co najmniej 1 mln zł. A jest jakaś górna granica?
Zważywszy jak wysoka jest to kwota żartujemy, że nie ma górnej granicy, ale formalnie to 50 mln euro. Zdarzają się bowiem projekty z branż o wysokiej kosztochłonności, gdzie mamy do czynienia z bardzo zaawansowanymi technologie. Niektóre młode spółki technologiczne otrzymywały już dofinansowanie nawet na ponad 20 mln zł. Oczywiście w takim przypadku wkład własny, czyli minimum 20 proc. wartości projektu, jest odpowiednio wyższy. Tych pieniędzy nie trzeba mieć jednak w postaci „żywej gotówki”. To może być kredyt, promesa czy umowa z prywatnym inwestorem. Tak było choćby w przypadku przedsiębiorcy, który stworzył aptekomat.

Gdzie mogą was znaleźć przedsiębiorcy, którzy są zainteresowani dofinansowaniem?
Poza stroną internetową ncbr.gov.pl oraz spotkaniami „NCBR dla firm” (ncbrdlafirm.pl) zapraszamy do kontaktu z punktem informacyjnym w Warszawie. Można się z nami skontaktować mailowo ([email protected]) lub telefonicznie: 22 3907170.

POLECAMY RÓWNIEŻ PAŃSTWA UWADZE:

Oscypkowy biznes wart jest miliony złotych!