Potwierdź pracę przed 1999 rokiem. Będziesz miał wyższą emeryturę

Zasada jest taka: każdy, kto urodził się po 1948 roku i pracował przed 1999 rokiem, powinien wystąpić wyliczenie kapitału początkowego.

Zapamiętaj: kapitał to pieniądze, jakie na przyszłą emeryturę zarobił każdy pracujący przed 1999 rokiem. Do tamtego roku pracodawcy odprowadzali składki za wszystkich zatrudnionych - ale bez podziału na poszczególne osoby. Kapitał ma służyć oszacowaniu, jaka kwota składek powinna być przypisana na koniec 1998 roku do naszego indywidualnego konta emerytalnego. Ustala to ZUS. Ale na nasz wniosek oraz na podstawie dokumentów, które to my musimy mu dostarczyć!

JAKIE DOKUMENTY

Chodzi o kwity potwierdzające:

* okresy zatrudnienia przed 1999 rokiem;

* wynagrodzenie osiągane w tym czasie.

OKRESY ZATRUDNIENIA

1. Na potrzeby wyliczenia kapitału początkowego dokumentami potwierdzającymi okresy zatrudnienia są:

* pisemne zaświadczenie zakładu pracy - wystawione przez pracodawcę lub jego prawnego następcę;

* świadectwa pracy;

* legitymacja ubezpieczeniowa - zawierająca wpisy dokonane przez pracodawców, z których wynika data rozpoczęcia i zakończenia wykonywanej pracy, jej wymiar i rodzaj.

Uwaga! Wpisy muszą być potwierdzone pieczątką zakładu pracy/pracodawcy oraz jego podpisem i pieczątką służbową (ewentualnie upoważnionego pracownika).

2. Okres zatrudnienia można potwierdzić również orzeczeniem sądu.

3. Przyjmowane są także tak zwane dowody pośrednie. Czyli takie, z których wynika fakt zatrudnienia i można ustalić jego okres. Na przykład:

* umowy o pracę i aneksy do nich (kolejne angaże);

* wpisy w starym, książeczkowym dowodzie osobistym;

* legitymacje służbowe i związków zawodowych;

* pisma kierowane do nas przez pracodawcę w czasie trwania zatrudnienia - choćby o powołaniu, mianowaniu, zmianie angażu, przyznaniu nagrody, udzieleniu urlopu, itp.

TRYB POSTĘPOWANIA O USTALENIE KAPITAŁU

TRYB POSTĘPOWANIA O USTALENIE KAPITAŁU

Kapitał początkowy obliczany jest na podstawie wniosku o:

* jego ustalenie - gdy zgłaszamy go przed nabyciem prawa do emerytury;

* ustalenie emerytury.

Pismo rozpatruje i wydaje decyzję w sprawie jednostka ZUS właściwa według miejsca zamieszkania osoby ubiegającej się o przyznanie świadczenia.

Ci, którym ZUS wyliczy kapitał początkowy, nie muszą ponownie przekazywać przy składaniu wniosku o emeryturę dokumentów złożonych w postępowaniu o ustalenie kapitału początkowego potwierdzających okresy składkowe i nieskładkowe sprzed 1999 roku oraz wysokość osiąganego wynagrodzenia.

NIE TYLKO KWITY

Gdy nie ma możliwości udowodnienia okresów zatrudnienia na podstawie dokumentów lub dowodów pośrednich, można je potwierdzić zeznaniami świadków. Jak to zrobić?

1. Najpierw trzeba złożyć oświadczenie w ZUS, że nie mamy dokumentów, którymi moglibyśmy potwierdzić okres zatrudnienia ani dowodów pośrednich. W oświadczeniu tym informujemy o przyczynach uniemożliwiających ich uzyskanie i wskazujemy dwóch świadków, którzy złożą zeznania o naszym zatrudnieniu.

2. Świadkowie (najlepiej byli współpracownicy!) powinni przede wszystkim zaświadczyć:

* jaką pracę wykonywaliśmy - chodzi zajmowane stanowisko, rodzaj (czy była to praca stała, w pełnym czy niepełnym wymiarze czasu, a może sezonowa lub dorywcza);

* w jakim okresie;

* przez ile godzin lub dni;

* czy mieliśmy ubezpieczenia społeczne (składki odprowadzane za nas do ZUS).

Zapamiętaj: świadek powinien udowodnić, w jakich okresach z nami pracował. Im więcej faktów przedstawi, tym bardziej uwiarygodni swoje zeznania.

KOLEGA NIE ZAWSZE POMOŻE

Niestety, zeznaniami świadków można udowodnić tylko konkretne okresy zatrudnienia:

a) przed 15 listopada 1991 roku wykonywane w Polsce po ukończeniu 15. roku życia - w wymiarze nie niższym niż połowa pełnego wymiaru czasu pracy;

b) po 15 listopada 1991 roku - w przypadku utraty dokumentów wskutek powodzi w lipcu 1997 roku;

c) młodocianych pracowników przypadające przed 1 stycznia 1975 rokiem - ale tylko wówczas, gdy pracodawca:

* stwierdzi brak dokumentacji z tego okresu oraz możliwości potwierdzenia, że były zawierane lub nie umowy z takimi pracownikami;

* potwierdzi, że zawierał umowy z młodocianymi pracownikami, ale z powodu braku pełnej dokumentacji nie może poświadczyć faktu zatrudnienia.

GDY ZUS NIE UZNAJE

W razie zakwestionowania przez ZUS okresów składkowych lub nieskładkowych, na które przedstawiliśmy na przykład dowody pośrednie, mogą być one uznane na podstawie orzeczenia sądu!

Warto wiedzieć: w postępowaniu sądowym dopuszczalne jest przeprowadzenie wszelkich dowodów dla wykazania okoliczności mających wpływ na prawo do świadczenia i jego wysokość. Dotyczy to zarówno sytuacji, gdy organ rentowy kwestionuje treść załączonych do wniosku dokumentów, jak i przypadków, gdy ubiegający się o świadczenie z różnych przyczyn nie może ich przedstawić.

Sąd rozważa na nowo cały zebrany w sprawie materiał. A jego prawomocny wyrok wiąże również Zakład Ubezpieczeń Społecznych.

JAKIE ZAROBKI MAJĄ ZNACZENIE

JAKIE ZAROBKI MAJĄ ZNACZENIE

Do wyliczenia kapitału początkowego potrzebne są informacje o zarobkach z:

* kolejnych 10 lat kalendarzowych wybranych z okresu sprzed 1999 roku; lub

* 20 lat kalendarzowych - dowolnie wybranych z całego okresu podlegania ubezpieczeniu, ale przypadających przed 1999 rokiem; albo

* z faktycznego okresu podlegania ubezpieczeniu - w przypadku osoby, która nie może udowodnić 10 kolejnych lat ubezpieczenia.

POTWIERDZAMY ZAROBKI

Wysokości wynagrodzenia nie potwierdzimy zeznaniami świadków. W tym przypadku ZUS uznaje tylko dokumenty, z których wynikają konkretne kwoty zarobków, takie jak:

* zaświadczenie o zatrudnieniu i wynagrodzeniu - wystawione przez pracodawcę lub jego prawnego następcę na druku ZUS Rp-7;

* legitymacja ubezpieczeniowa - zawierająca odpowiednie wpisy o zatrudnieniu i wysokości wynagrodzenia.

Uwaga! Równoważnymi dowodami stwierdzającymi fakt i okres zatrudnienia albo wysokość wynagrodzenia są uwierzytelnione kserokopie dokumentów wydane przez archiwa lub inne jednostki zajmujące się przechowywaniem kwitów zlikwidowanych zakładów pracy.

GDY PRACOWAŁEŚ W SZCZEGÓLNYCH WARUNKACH

W myśl rozporządzenia Rady Ministrów z 7 lutego 1983 roku (w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub szczególnym charakterze) okresy pracy w szczególnych warunkach stwierdza zakład pracy/pracodawca. Odbywa się to na podstawie posiadanej dokumentacji - w świadectwie wykonywania prac w szczególnych warunkach lub w świadectwie pracy.

Uwaga! Archiwum lub podmiot przechowujący akta osobowe pracowników nie może wystawiać zaświadczeń o pracy w szczególnych warunkach lub szczególnym charakterze.

W tym przypadku, jako środek dowodowy, dopuszczalne są kserokopie dokumentów potwierdzające okresy takiej pracy (poświadczone za zgodność z oryginałem) wydane przez archiwum lub inny podmiot przechowujący posiadaną pracowniczą dokumentację osobową na podstawie zbiorów.

TO WARTO WIEDZIEĆ

1. Dane z akt osobowych pracownika może potwierdzić w formie zaświadczenia:

* pracodawca;

* jego prawny następca - gdy zakład pracy został przekształcony (dotyczy to przedsiębiorstw państwowych powstałych w wyniku zmian organizacyjnych oraz spółek prawa cywilnego lub handlowego po sprywatyzowaniu przedsiębiorstwa);

* organ założycielski albo nadrzędny pracodawcy - najczęściej był nim wojewoda albo właściwy minister. Na podstawie przejętej dokumentacji osobowej mogą wystawiać zaświadczenia stwierdzające okres zatrudnienia;

* archiwum - państwowe, rotacyjne Stowarzyszenia Archiwistów Polskich, przejściowe podległe wojewodom;

* prywatna firma zajmująca się przechowywaniem akt;

* związek rewizyjny, w którym była zrzeszona spółdzielnia - jeżeli Twoim pracodawcą była spółdzielnia lub organizacja spółdzielcza. W razie braku związku lub jego likwidacji poświadcza Krajowa Rada Spółdzielcza. Jej adres: 00-013 Warszawa, ul. Jasna 1, tel. 22 596 43 00 (centrala), 22 827 13 16 (sekretariat); e-mail: [email protected]

2. Kapitał początkowy obliczany jest osobom, które:

* urodziły się po 31 grudnia 1948 roku;

* opłacały składki na ubezpieczenie społeczne lub pozostawały w zatrudnieniu przed 1999 rokiem.

3. Druki potrzebne do ustalenia kapitału początkowego dostaniesz za darmo w każdej jednostce organizacyjnej ZUS. Możesz je też znaleźć na stronie internetowej www.zus.pl

TU ZNAJDZIESZ PRZEPISY

Sposób występowania o świadczenia emerytalno-rentowe reguluje rozporządzenie ministra pracy i polityki społecznej z października 2011 roku (Dziennik Ustaw nr 237, pozycja 1412).