Co z tymi ptakami w sylwestra? Fajerwerki to rychła śmierć dla naszych skrzydlatych przyjaciół?

Nie powinno być żadnym zaskoczeniem, że wydmuchiwanie czegoś w powietrze może mieć negatywny wpływ na środowisko. Pomimo swojej efemerycznej natury, fajerwerki powodują duże zanieczyszczenie powietrza, które może zostać z nami na dużo dłużej niż chwilowy pokaz sztucznych ogni.

– Czuły słuch psów może sprawiać, że hałas jest dla tych zwierząt fizycznie odczuwalnym bólem. Normalną reakcją obronną może być dla nich zatem ucieczka, aby uchronić się przed zagrożeniem. Wystrzały fajerwerków są dla zwierząt czymś nieprzewidywalnym, nad czym nie mają kontroli – informuje Fundacja Międzynarodowy Ruch na rzecz zwierząt Viva!

Powinno nas zaniepokoić, jeśli zwierzę:

• ślini się,
• dyszy,
• rozszerzają mu się źrenice,
• jego ciało drży,
• podkula ogon,
• kładzie uszy,
• pocą mu się łapy,
• oddaje mocz bez kontroli.

To zrób z psem w sylwestra:

• rozważ pozostanie ze zwierzakiem w domu, a jeśli pies mieszka na zewnątrz - zabierz go do domu na ten trudny czas;
• nie ignoruj zwierzaka, ale też nie pocieszaj nadmiernie głaskaniem i przytulaniem;
• fajerwerki to też błyski, warto więc zasłonić okna;
• puść muzykę, najlepiej taką, do której zwierzak jest przyzwyczajony – zagłuszy ona fajerwerki;
• nie wychodź ze zwierzakiem na spacer bez smyczy i zrób to wcześniej niż zwykle.

Do tej pory tak naprawdę nie było na ten temat wiadomo zbyt wiele. Chociaż częstotliwość wykorzystania fajerwerków na całym świecie rośnie, to wciąż brakowało solidnych badań na ten temat.

- Praktycznie wszystkie informacje bazowały na jednej starszej pracy i mnóstwie dowodów pośrednich, co raczej przypominało proces poszlakowy – mówi ornitolog z Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu, prof. Piotr Tryjanowski. – To zaskakujące, ale w właśnie w upływającym 2023 roku ukazały się aż trzy badania naukowe precyzyjniej dokumentujące to zjawisko. Wykorzystano w tym celu nawet radary, by lepiej zrozumieć skalę nocnych przemieszczeń ptaków.

Ornitolog podkreśla, że zima, czyli czas, w którym ma miejsce sylwester, to „okres wielkiego napięcia energetycznego u ptaków i każde niepotrzebne straty energii mogą zakończyć się klęską – nawet śmiercią. Najczęściej jednak ptaki na hałas i światło fajerwerków reagują ucieczką w spokojniejsze miejsca.”

Holenderscy badacze ocenili niedawno, że aktywność lotu ptaków w Sylwestra zwiększa się o 1000 razy w porównaniu z przeciętną zimową nocą. Zasięg wpływu sztucznych ogni na ptaki to około 5 km, a najbardziej zagrożone są ptaki nocujące w miastach.

Przede wszystkim dotyczy to większych, nocujących gromadnie gatunków, takich jak ptaki krukowate, kaczki czy mewy.

Czasami się zastanawiamy, po co takie badania, czy wyłącznie po to, by nie móc przeżywać radości? Czy kosztowne badania robi się wyłącznie po to, by zrozumieć, jak fajerwerki negatywnie wpływają na dobrostan zwierząt?

– Zdecydowanie nie tylko. Wyobrażam sobie, że takie badania mogą mieć całkiem solidny aspekt praktyczny – wyjaśnia profesor poznańskiego UPP. – To przede wszystkim próba zrozumienia jak spłoszone stada mogą wpłynąć na zagrożenie w komunikacji lotniczej, ale także poprzez zanieczyszczenia (przecież wiadomo co – kałomocz - wyrzuca z siebie spłoszony ptak) wywołać problem epidemiologiczny.