Grooming w sieci. Jesteś pewny, że twoje dziecko jest bezpieczne? "Cześć Aniu. Tu Wojtek. Też mam 12 lat"

Fundacja Dajemy Dzieciom Siłę po 20 latach aktualizuje hasło znanej kampanii społecznej i rozpoczyna kolejną akcję przeciwdziałania wykorzystywaniu seksualnemu dzieci online. "Niby wiadomo, kto jest po drugiej stronie" to nawiązanie do pierwszej w Polsce kampanii z 2004 roku o bezpieczeństwie dzieci w internecie: "Nigdy nie wiadomo, kto jest po drugiej stronie".

- Dlatego w 20. rocznicę kampanii przygotowaliśmy reklamy nawiązujące do tych archiwalnych kampanii, zmieniliśmy jednak hasło "Nigdy nie wiadomo…" na "Niby wiadomo…" w nawiązaniu do wszystkich tych sytuacji, kiedy dziecko zna sprawcę, ale nie spodziewa się z jego strony krzywdy. Zmieniliśmy też postaci występujące w reklamie i treść ich internetowej rozmowy – za punkt odniesienia posłużyły nam m.in. materiały ujawnione w tzw. Pandora Gate, dotyczącej uwodzenia dzieci przez popularnych influencerów – wyjaśnia Łukasz Wojtasik z Fundacji Dajemy Dzieciom Siłę.

COMPONENT {"params":{"id":"19707"},"component":"poll"}

COMPONENT {"params":{"text":"Internet wchłania dzieci i nastolatków","id":"internet-wchlania-dzieci-i-nastolatkow"},"component":"subheading"}

Czasy się zmieniają, a wraz z nimi także nawyki i preferencje dzieci i nastolatków. Coraz częściej i dłużej są oni w sieci, sięgając po różnorodne aplikacje społecznościowe oraz komunikatory. To zjawisko osiąga niespotykaną dotąd skalę, pozostawiając w wirtualnym świecie szeroki wachlarz informacji na temat nas samych. Wirtualna rzeczywistość daje im permanentny dostęp do życia innych osób oraz umożliwia nawiązywanie kontaktów z nimi. Wykazują nieustanne zainteresowanie życiem innych, często odnosząc się z fascynacją do internetowych influencerów.

COMPONENT {"params":{"text":"Nie ufaj obcym","id":"nie-ufaj-obcym"},"component":"subheading"}

• Rówieśnicze interakcje online mogą przynosić wartość i łatwo przenoszą się także do świata poza internetem. Obserwowanie treści udostępnianych przez innych może poszerzać horyzonty, dostarczać nowych informacji i stanowić formę rozrywki.
• Jednakże pozorna bliskość z popularnymi osobami w sieci, którą buduje się poprzez regularne śledzenie ich aktywności online, sprawia, że dla młodych ludzi zaciera się granica między pojęciem "obcy" a "znajomy". Osoby, które w rzeczywistości są obce, czasami stają się dla nich bliskie, nawet bardziej niż rówieśnicy z najbliższego otoczenia czy członkowie rodziny.
• Edukacja dzieci w celu ochrony przed zagrożeniami związanymi z nawiązywaniem kontaktów online wymaga zatem więcej niż tylko przestrzegania zasady "Nie ufaj obcym".
• Niedawno ujawniony proceder uwodzenia młodych fanek przez popularnych influencerów, znany jako "Pandora Gate", doskonale ilustruje zagrożenia z tym związane.

COMPONENT {"params":{"text":"Grooming - uwodzenie online. Czym jest?","id":"grooming-uwodzenie-online-czym-jest"},"component":"subheading"}

[cyt]Uwodzenie online, znane również jako grooming, to proces, w którym osoba dorosła, wykorzystując internet lub telefon, buduje relację z dzieckiem w celu seksualnego wykorzystania. Zjawisko to np. prezentacja materiałów pornograficznych, wyłudzanie intymnych zdjęć, nakłanianie do rejestracji nagrań o charakterze seksualnym czy nakłanianie do spotkania poza internetem z zamiarem kontaktów seksualnego. Nowoczesne technologie ułatwiają sprawcom budowanie bliskich i intymnych relacji z dziećmi, omijając nadzór rodziców.

• Wbrew pozorom, sprawcy uwodzenia dzieci w sieci nie zawsze są osobami obcymi, ale mogą również pochodzić z ich znajomego otoczenia, takiego jak rodzina, szkoła czy inne dorosłe osoby znane dziecku. Czasem są to osoby, które dziecko postrzega jako znajome, mimo że nie ma z nimi realnej relacji, na przykład influencerzy.
• Wbrew powszechnym stereotypom, częściej sprawcami uwodzenia w sieci są młodzi mężczyźni niż osoby starsze.
• Proces uwodzenia w sieci jest złożonym zjawiskiem, a jego trwanie, intensywność kontaktu i sposób przebiegu zależą zarówno od osobowości i motywacji sprawcy, jak i od potrzeb oraz zachowań ofiary. W dążeniu do osiągnięcia swoich celów sprawca buduje bliską relację i emocjonalne porozumienie z dzieckiem, posługując się różnorodnymi technikami manipulacyjnymi.

Bądź uważnym rodzicem

• Buduj pogłębioną relację ze swoim dzieckiem. Silna więź z rodzicami to jeden z czynników chroniących młode osoby przed angażowaniem się w ryzykowne sytuacje w sieci.

Naucz dziecko krytycznego myślenia

• Przeglądajcie wspólnie treści online. Dopytuj. Komentuj. Zachęcaj dziecko do zadawania pytań dotyczących informacji i osób w sieci.

Naucz dziecko bezpieczeństwa w relacji

• Rozmawiajcie o tym, jak rozróżnić bezpieczną relację od toksycznej. Trenujcie ważne kompetencje społeczne, takie jak odmawianie, stawianie granic.

Ustal z dzieckiem zasady korzystania z sieci

• Udostępniaj dziecku aplikacje odpowiednie do jego wieku. Opracujcie wspólnie strategie radzenia sobie z potencjalnymi zagrożeniami, takie jak bezpieczne dzielenie się informacjami czy unikanie ryzykownych sytuacji online.

Reaguj, kiedy tylko wiesz lub podejrzewasz, że dziecko jest ofiarą uwodzenia

• Gdy wiesz lub podejrzewasz, że dziecko jest uwodzone w sieci, udziel mu wsparcia i zgłoś to policji lub prokuraturze w formie zawiadomienia o podejrzeniu popełnienia przestępstwa.

- Zapobieganie uwodzeniu online to nie może być jednorazowa rozmowa rodzica z dzieckiem czy pogadanka edukacyjna szkole. To powinien być szereg działań: rozmów, komentarzy, zachowań, których celem jest zwiększenie świadomości dzieci oraz ich umiejętności dotyczących rozpoznawania, reagowania i ujawniania sytuacji związanych z uwodzeniem online i przekraczaniem granic w relacjach. Skuteczna ochrona dzieci powinna uwzględniać zarówno monitorowanie i zaangażowanie rodzicielskie w aktywności młodych osób online, jak i wzmacnianie dzieci w poczuciu sprawczości, kompetencji i pozytywnej samooceny, które zmniejszają prawdopodobieństwo wykorzystania seksualnego – tłumaczy Ewa Dziemidowicz psychoterapeutka poradni Dziecko w Sieci FDDS.

• Zgodnie z Kodeksem karnym (art. 200a) kto składa małoletniemu poniżej 15 lat za pośrednictwem systemu teleinformatycznego lub sieci telekomunikacyjnej propozycję obcowania płciowego, poddania się lub wykonywania innej czynności seksualnej, udziału w produkowaniu lub utrwalaniu treści pornograficznych i zmierza do jej realizacji podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2.
• Natomiast, kto za pośrednictwem systemu teleinformatycznego lub sieci telekomunikacyjnej nawiązuje kontakt z małoletnim poniżej 15 roku życia, zmierzając za pomocą wprowadzenia w błąd, wykorzystania jego błędu, niezdolności do pojmowania sytuacji lub groźby bezprawnej do spotkania z nim w celu zgwałcenia go, współżycia seksualnego lub wykonania innej czynności seksualnej podlega karze do 3 lat pozbawienia wolności.

• Jeśli chcesz skonsultować trudność, na jaką napotykasz w codzienności z dzieckiem, możesz skorzystać z infolinii dla dorosłych 800 100 100 prowadzonej przez Fundację Dajemy Dzieciom Siłę.
• Jeśli twoje dziecko korzysta z sieci w sposób niehigieniczny i wpływający negatywnie na codzienne funkcjonowanie, możesz zgłosić się do poradni „Dziecko w Sieci” prowadzonej przez Fundację Dajemy Dzieciom Siłę.
• Czytaj więcej na WWW.DZIECKOWSIECI.PL