Często płacisz za towary i usługi, które nie spełniają twoich oczekiwań, bo nie chcesz robić zamieszania. Bo nie wiesz, co możesz, a czego prawo ci zabrania. Czas nauczyć się, że klient ma swoje prawa i to nie tylko przy kasie. Również i wtedy, gdy od niej już odejdzie.
Zasady kontaktów między sprzedawcę, a klientem ustala ustawa o szczególnych warunkach sprzedaży konsumenckiej. Drukujemy przydatną ściągę z tych przepisów. Warto je znać, by wiedzieć, jak skutecznie chronić swoją kieszeń.
KIEDY JESTEŚ KONSUMENEM
W myśl prawa konsument to osoba fizyczna, która nabywa rzecz w celu niezwiązanym ze swoją działalnością zawodową lub gospodarczą. Przysłowiowy Kowalski, który nabywa towar konsumpcyjny. Czyli taki, który nabywasz do własnego użytku (w prezencie dla dziecka, w komisie, na wyprzedaży). Kupiony na firmę nie jest już w myśl ustawy towarem konsumpcyjnym. O statusie towaru decyduje więc to, w jakim charakterze ty występujesz - czy jako konsument, czy jako przedsiębiorca. Jeśli kupiłeś coś na firmę, reklamację składasz na podstawie Kodeksu Cywilnego.
UMOWA KONSUMENCKA
Jeśli kupujesz jakiś towar, to automatycznie zawierasz ze sprzedawcą konsumencką umowę. Przez umowę sprzedaży handlowiec zobowiązuje się przenieść na ciebie własność danej rzeczy i wydać ją tobie. Ty ze swej strony zobowiązujesz się odebrać ten towar i zapłacić za niego ustaloną kwotę.
NIEZGODNOŚĆ Z UMOWĄ
Dawniej reklamowałeś towar, gdy miał wady. Teraz, gdy jest niezgodny z umową. Wadę zastąpiło nowe pojęcie: niezgodność towaru konsumpcyjnego z umową. Oznacza to, że jeśli właściwości towaru nie odpowiadają właściwościom cechującym zwykle tego rodzaju towary, masz prawo do reklamacji.
Wada dotyczyła spraw bardziej technicznych. Teraz można reklamować towar nie tylko dlatego, że ma np. rysy, ubytki itd. Również z tego powodu, że nie spełnia twoich oczekiwań estetycznych (np. zamawiałeś płytki żółte, dostałeś zielone) i inne były ustalenia ze sprzedawcą.
Towar jest niezgodny z umową:
Zgodnie z ustawą domniemywa się, że jeżeli towar odpowiada powyższym oczekiwaniom i ma wskazane cechy, to jest zgodny z umową. Nie oznacza to, że tak jest rzeczywiście, ale w razie sporu sąd będzie domniemywał zgodność z umową. Wtedy do ciebie będzie należało udowodnienie, że jest inaczej.
JAKIE DOKUMENTY
Przy drobnych zakupach, np. spożywczych czy odzieżowych na potwierdzenie sprzedaży wystarczy paragon, kwit kasowy lub faktura VAT. Inaczej postępuj jednak w przypadku rzeczy kosztowniejszych.Zgodnie z zapisami konsumenckiej ustawy przy sprzedaży na:
sprzedawca ma obowiązek potwierdzić na piśmie wszystkie istotne elementy umowy. W tym potwierdzeniu muszą się znaleźć zarówno dane sprzedawcy jak i kupującego oraz przedmiot sprzedaży (opis towaru), jego cena i termin realizacji zamówienia.
W pozostałych przypadkach - ale na twoje żądanie - sprzedawca jest zobowiązany wydać pisemne potwierdzenie zawarcia umowy. Musi się w nim znaleźć oznaczenie sprzedawcy (np. jego adres, NIP i regon), data sprzedaży, określenie towaru, jego nazwa oraz cena.
TRZYMAJ KWITY
Na twoje żądanie sprzedawca ma obowiązek wyjaśnić ci poszczególne elementy postanowień umowy sprzedaży towaru i zapisów w dołączonych do niego dokumentach. Niezależnie od ich rodzaju, wszelkie potwierdzenia zakupów przechowuj przez dwa lata.Tyle w myśl konsumenckiego prawa trwa odpowiedzialność sprzedawcy za niezgodność towaru z umową (czyli za dawniejsze wady sprzedanej rzeczy). Warto trzymać te dokumenty, bo ułatwiają skuteczne reklamowanie wadliwego towaru. Jeśli nie będziesz miał dowodu zakupu, sprzedawca może twierdzić, że nie kupiłeś rzeczy u niego. Kwity, paragony, faktury i inne dokumenty pomogą ci wygrać w ewentualnym sporze sądowym.
ODPOWIEDZIALNOŚĆ SPRZEDAWCY
Trwa dwa lata, ale... W przypadku stwierdzenia niezgodności towaru z umową przed upływem sześciu miesięcy od daty jego wydania, przyjmuje się, że istniała już w chwili wydania. Odpowiedzialność udowodnienia, że było inaczej spada na sprzedawcę. To on, a nie ty musi udowodnić np., że śrubki były, gdy wydawał ci łóżko. Nie musisz się tłumaczyć, że zestaw był niekompletny. Ten korzystny zapis działa jednak tylko przez pół roku od chwili wydania towaru. Po tym czasie brak śrubek stałby się twoim problemem. Dlatego zawsze sprawdzaj kompletność towaru. Nawet, jeśli nie zamierzasz go używać w najbliższym czasie.Jeśli dokonujemy zakupu i sprzedawca zapoznał nas z instrukcją jego użycia, konserwacji itd., to postępując niezgodnie z nimi nie możemy reklamować towaru.
REKLAMACJA
Sprzedawcę musisz powiadomić o usterce w terminie do dwóch miesięcy od jej wykrycia!Możesz go zawiadomić osobiście lub listownie. Dla ważności zawiadomienia liczy się data stempla pocztowego, a nie data dotarcia przesyłki do sprzedawcy. Jeśli jednak zawiadomisz go o usterce po dwóch miesiącach od jej zauważenia, tracisz prawo do reklamacji. Wtedy możesz liczyć jedynie na dobrą wolę sprzedawcy - może, ale nie musi rozpatrywać twoich roszczeń.
KIEDY ZWROT PIENIĘDZY
Nie musisz godzić się na wielokrotne naprawy swojego towaru. Masz prawo żądać obniżenia ceny lub zwrotu pieniędzy (do wyboru), jeśli naprawa lub wymiana:GWARANCJA
Gwarancja to po prostu kolejna forma, z której możesz skorzystać, jeśli kupiony przez ciebie towar będzie niezgodny z umową kupna. Gwarancji udziela kupującemu - dobrowolnie - gwarant, którym może być: producent, importer, hurtownik lub też sam sprzedawca. Informacji, kto nim jest, szukaj w dokumencie gwarancyjnym.To właśnie do gwaranta zgłaszasz się z wadliwym towarem. Z reguły możesz liczyć na naprawę towaru lub jego wymianę (o tym decyduje gwarant).
Z gwarancji skorzystaj, gdy właściwości towaru, nie odpowiadają tym zapisanym w oświadczeniu gwarancyjnym, np. szczoteczka nie czyści zębów ruchem kolistym. Opisu właściwości szukaj też reklamie danego produktu. Takie oświadczenie też uważa się za udzielenie gwarancji.
CO WYBRAĆ
Gwarancję czy reklamację z powodu niezgodności z umową? Możesz skorzystać z jednego lub drugiego prawa, ale nie jednocześnie. Twoja decyzja o wyborze jest ostateczna, ale ogranicza się jedynie do tej konkretnej usterki. Oznacza to, że gdy wystąpią kolejne, będziesz mógł ponownie wybierać między skorzystaniem z gwarancji lub prawem do reklamacji z powodu niezgodności towaru z umową.Pamiętaj, że nie obowiązują już przepisy mówiące, że jeżeli w ramach gwarancji wymienisz zepsuty towar na nowy, to czas jej trwania też będzie biegł od nowa. Teraz decyzja o odnowieniu terminu trwania gwarancji - przy wymianie zareklamowanego towaru na nowy - zależy jedynie od gwaranta. Konkretnych informacji trzeba szukać w dokumencie gwarancyjnym. Jeśli takiego zapisu nie ma, to korzystniej jest zareklamować towar z powodu niezgodności z umową. Wtedy przy jego wymianie na nowy, gwarancja też będzie biegła na nowo.
KUPOWANIE NA ODLEGŁOŚĆ
Kupując tymi sposobami towar nie masz możliwość, by go obejrzeć, przetestować, przymierzyć itd. Z powodu niecodziennego charakteru zakupów, prawo daje ci jako konsumentowi niecodzienne uprawnienia.
1. Zamówiony przez ciebie towar musisz dostać w czasie 14 dni.
2. Możesz zrezygnować z zakupu bez podawania jakiejkolwiek przyczyny - nawet, jeśli towar jest bez wad (pełnowartościowy). Pisemne oświadczenie o odstąpieniu wyślij listem poleconym za zwrotnym potwierdzeniem odbioru. Koniecznie w terminie 10 dni. Liczy się go od dnia dostarczenia towaru.
3. Jeśli przedsiębiorca nie poinformował cię na piśmie o prawie odstąpienia od umowy, możesz oddać towar w terminie 10 dni. Tym razem liczonym od dnia uzyskania informacji o tej możliwości. Nie później jednak niż w czasie trzech miesięcy od odbioru towaru!
4. Skutek odstąpienia od umowy jest taki, jakbyś jej nigdy nie zawarł. Zostajesz zwolniony ze wszelkich zobowiązań. W praktyce wygląda to tak, że zwracacie sobie to, co daliście: ty towar, a firma pieniądze. Gotówka musi trafić do ciebie nie później niż w czasie 14 dni. Jeśli zrobiłeś jakieś przedpłaty, należą ci się odsetki ustawowe. Finansowe skutki odstąpienia od umowy obciążają wyłącznie i w całości przedsiębiorcę. Ty ponosisz jedynie ew. koszty odesłania towaru. Absolutnie zakazane jest wprowadzenie przez przedsiębiorcę zastrzeżenia, że wolno ci odstąpić od umowy za zapłatę odstępnego. Z mocy prawa nieważne są wszelki postanowienia umowy, które by wyłączały bądź ograniczały twoje prawa.
5. W przypadku umowy zawieranej na odległość masz prawo m.in. : zobaczyć dokumenty firmy, poznać całkowitą cenę towaru i zasady zapłaty, koszt oraz termin i sposób dostawy, miejsce i sposób składania reklamacji.
6. Pamiętaj, że powyższe zasady nie dotyczą kupowania towarów na aukcjach internetowych - w tym również od osób prywatnych, licytowania nieruchomości (za wyjątkiem najmu) oraz artykułów spożywczych dostarczanych do domu lub miejsca pracy oraz płyt, które zostały już rozpakowane.
PRAWO DO TESTOWANIA
jako klient musisz mieć możliwość sprawdzenia w miejscu sprzedaży, czy towar spełnia twoje oczekiwane "techniczno - organizacyjne". Dotyczące jakości towaru, jego kompletności oraz funkcjonowania głównych mechanizmów i podzespołów. Jednym słowem masz prawo przetestować towar. Wszystko po to, byś mógł rozsądnie ocenić, czy dana rzecz jest ci potrzebna, czy ma wszystkie części - czy kanapa jest wygodna, telefon dzwoni, a żelazko prasuje.Co jednak zrobić w przypadku, gdy chcesz kupić pralkę? Przecież trudno znaleźć sklep, w którym można by ją wypróbować. Ale nie martw się - prawo chroni klienta, jego uprawnienia nie wygasają wraz z wyjściem ze sklepu.
MUSISZ TO WIEDZIEĆ
Obowiązkiem sprzedawca jest udzielenie ci w języku polskim informacji o towarze w sposób:jasny, zrozumiały i nie wprowadzający błąd. Informacje powinny być na tyle wyczerpujące, by wystarczyły ci do pełnego i prawidłowego korzystania z zakupionej rzeczy.
Każdy towar musi być dodatkowo zaopatrzony we wszelkie konieczne informacje w języku polskim - określające nazwę producenta towaru, informację o cechach użytkowych i składowych danej rzeczy.
Wraz z towarem sprzedawca musi ci wydać sporządzone w języku polskim instrukcje obsługi, konserwacji i montażu. Czyli to, co jest niezbędne do prawidłowego użytkowania towaru.
Jeśli towar sprzedawany jest z gwarancją, musisz dostać także prawidłowo wypełnioną kartę gwarancyjną. Sprawdź, czy jest na niej data zakupu, czy kupony reklamacyjne są ostemplowane, a zapisy zgadzają się z oznaczeniami i cechami kupionego przez ciebie towaru.
Dołącz do nas na Facebooku!
Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!
Kontakt z redakcją
Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?
