Jaki dodatek dla sieroty? Relacja z dyżuru

* Mąż miał wypłacaną emeryturę około pierwszego dnia każdego miesiąca. Zdarzało się, że pieniądze były już na koncie bankowym jeden dwa dni wcześniej. 24. września mąż zmarł. Nie zdążyłam o tym fakcie zawiadomić ZUS i okazało się, że jego emerytura została przelana na nasze wspólne konto. Czy muszę ją oddać? Kiedy wobec tego takie świadczenie przysługuje najbliższym członkom rodziny w formie tzw. spadku?
- W tym przypadku, emerytura przysługująca w październiku jest świadczeniem nienależnym i podlega zwrotowi. Może pani złożyć odpowiednią dyspozycję w banku. Podstawą jest decyzja o nadpłacie, która określa warunki zwrotu. Wypłata w formie spadku następuje w zupełnie odmiennych okolicznościach. W razie śmierci osoby uprawnionej do świadczeń, kwoty należne jej do dnia zgonu wypłaca się najbliższym członkom rodziny, na ich wniosek. W praktyce dotyczy to należności za miesiąc w którym nastąpił zgon. W pani przypadku zwrócić należy świadczenie za miesiąc następny.
* Jestem studentką Uniwersytetu Zielonogórskiego. Planowy rok ukończenia studiów to 2012. Utrzymuję się z renty rodzinnej po ojcu, który zmarł, gdy miałam 8 lat. W tym roku, po ciężkiej chorobie zmarła również moja mama, która od 2008 roku pobierała wcześniejszą emeryturę. Czy w tej sytuacji mam prawo do dodatkowych świadczeń?
- Tak. Na pani wniosek do pobieranej obecnie renty rodzinnej zostanie przyznany dodatek dla sieroty zupełnej w wysokości 340,39 zł. Dodatek ten jest corocznie waloryzowany na takich samych zasadach jak renta. Może pani również ubiegać się o ustalenie prawa do renty rodzinnej po mamie, jednakże wypłacane może być tylko jedno, korzystniejsze świadczenie. Renta rodzinna wraz z dodatkiem dla sieroty zupełnej dla pani będzie wypłacana na czas nauki, nie dłużej niż do osiągnięcia 25. roku życia. Oznacza to obowiązek zawiadomienia organu rentowego o przerwaniu bądź zaprzestaniu dalszej nauki.
* Od 2002 roku byłem rencie w związku z orzeczeniem częściowej niezdolności do pracy. W styczniu tego roku podczas kolejnego badania lekarz orzecznik uznał mnie za zdolnego do pracy i od lutego została mi wstrzymana renta. W moim przekonaniu orzeczenie to nie jest prawidłowe, nie uwzględnia wszystkich aspektów mojego zdrowia. Przed rentą pracowałem w budownictwie a więc w zawodzie wymagającym dobrego stanu zdrowia. Złożyłem więc odwołanie do Sądu Okręgowego w Zielonej Górze. Sprawa jest w toku. W sierpniu ponownie znalazłem się w szpitalu, ponieważ stan mojego zdrowia gwałtownie się pogorszył. Czy powinienem zawiadomić o tym ZUS i czy to zmieni decyzję o wstrzymaniu wypłaty renty?
- Nowe istotne dla sprawy okoliczności zaistniałe w sierpniu nie mogą spowodować zmiany decyzji ze stycznia br. Może pan natomiast złożyć ponownie wniosek o rentę i zostanie pan ponownie skierowany na badanie przez lekarza orzecznika. Podstawą skierowania na ponowne badanie będzie aktualne zaświadczenie o stanie zdrowia, uwzględniające jego pogorszenie. Prawo do renty, które ustało z powodu ustąpienia niezdolności do pracy, podlega przywróceniu, jeżeli w ciągu 18. miesięcy od ustania prawa do renty ubezpieczony ponownie stał się niezdolny do pracy. Nie narusza to toku postępowania odwoławczego. Sąd dokonuje oceny stanu faktycznego i prawnego na dzień wydania spornej decyzji.
* Mój tata jest obecnie na emeryturze i w grudniu tego roku skończy 75 lat. Wiem, że uzyska w związku z tym prawo do dodatku pielęgnacyjnego. Czy musi złożyć wniosek?
- Nie trzeba składać wniosku. Prawo do dodatku pielęgnacyjnego dla emeryta, który ukończył 75 lat przyznawane jest przez ZUS z urzędu. Dodatek będzie przyznany począwszy od pierwszego dnia miesiąca, w którym zostanie ukończony wiek 75 lat.