Nowe armie i dywizje oraz reorganizacja armii. Na jaką wojnę szykuje się Rosja?

Wejście Finlandii do NATO, lada moment Szwecji, plus intensywny rozwój możliwości obronnych krajów bałtyckich czy Polski sprawiają, że Rosja – jeśli wciąż ma chęć podboju ziem Europy Środkowej i Wschodniej – musi rozwijać swe siły zbrojne. Tym bardziej, że wojna z Ukrainą wykazała różne braki.

Tworzenie przez Rosję nowych zgrupowań do wojny przeciwko Ukrainie utrudni jej restrukturyzację sił zbrojnych pod kątem potencjalnej wojny z NATO – ocenia amerykański Instytut Badań nad Wojną (ISW). Minister obrony Siegiej Szojgu i szef sztabu generalnego Walerij Gierasimow otwarcie oznajmili, że zapowiadana restrukturyzacja sił zbrojnych ma zwiększyć potencjał konwencjonalny przeciw NATO.

Blisko rok temu, w grudniu 2022, w ramach szeroko zakrojonych reform sił zbrojnych, Kreml zdecydował stworzyć pięć nowych dywizji zmotoryzowanych i powietrzno-desantowych, jak też kilka nowych korpusów armijnych. Jednocześnie kierownictwo określiło, że na jedną dywizję ma przypadać nawet więcej niż dziesięć brygad, w liczebność każdej z nich ma wzrosnąć 2-3 razy. Ogłoszono też plan utworzenia kilku nowych pułków lotnictwa oraz pięciu nowych dywizji artylerii. Jak wygląda proces budowania nowych sił niemal rok później?

Głównie widać postęp w wojskach powietrzno-desantowych. 31. Brygada Desantowo-Szturmowa z Uljanowska stała się 104. Dywizją Powietrzno-Desantową. Sformowane zostały dwie dodatkowe brygady powietrzno-desantowe. 119. i 299. dołączą do 106. i 98. Do tego, 299. Brygada Desantowo-Szturmowa zostanie przesunięta do Jarosławia. Szojgu ogłosił także, że do 104. Dywizji dołączą dwie nowo utworzone brygady.

Dodatkowo w szeregi sił powietrzno-desantowych wcielono 52. Brygadę Artylerii. Brygada ta jest odpowiednikiem brygad artylerii dużej mocy rosyjskich sił lądowych. Główną bronią jednostki jest 152-milimetrowe działo Hiacynt, co stanowi istotną zmianę, gdyż największy kaliber artylerii używany dotąd w rosyjskich siłach powietrzno-desantowych wynosił 122 mm.

Rosja poczyniła także postępy w organizowaniu dodatkowych formacji ogólnowojskowych. Tworzone są 18. i 25. połączone armie, przy czym jednostki lądowe Floty Czarnomorskiej są bezpośrednio podporządkowane Wojskom Lądowym. Świadczy o tym organizacja nowych formacji na bazie 22. Korpusu Armijnego i awansowanie dowództwa tego korpusu na dowództwo nowo utworzonych jednostek.

Rosyjskie Naczelne Dowództwo kładzie szczególny nacisk na utworzenie nowych brygad artylerii dużej mocy. Na przykład w Leningradzkim Okręgu Wojskowym utworzono niedawno 17. Brygadę Artylerii. Planowane jest utworzenie dodatkowych pięciu brygad artylerii tego samego typu, każda po 200 dział. Rosja jednak nie posiada obecnie wystarczającego sprzętu, aby ukończyć te wysiłki ze względu na ciężkie straty na Ukrainie i ogólne zużycie artyleryjskie.

Ważnym elementem rozbudowy sił zbrojnych Rosji jest integrowanie z regularnymi oddziałami jednostek ochotniczych z nie-rosyjskich republik. 25. Armia zaczęła wchłaniać bataliony nie-rosyjskie. Na przykład 67. Dywizja Zmotoryzowana wchłonęła 31. Pułk z Baszkortostanu i 72. Brygadę z Tatarstanu.

Tradycją w Rosji jest utrzymywanie stanu na papierze, który nie zawsze ma wiele wspólnego z realiami. Coś się jednak udało zrobić. W Zachodnim Okręgu Wojskowym z końcem 2022 roku powstało dowództwo 3. Korpusu Armijnego, sformowane zostały 6. Dywizja Zmotoryzowana i 17. Brygada Artylerii. W Południowym Okręgu Wojskowym stworzono i podporządkowano 8. Armii 1. Korpus Armijny tzw. Donieckiej Republiki Ludowej i 2. Korpus Armijny tzw. Ługańskiej Republiki Ludowej. 1. Korpus Armijny obejmuje 1., 5., 9., 110., 114. i 132. brygady zmotoryzowane, 14. brygadę artylerii oraz kilka samodzielnych pułków i batalionów. 1. Korpus Armijny obejmuje 4., 7., 85., 88. i 123. brygady zmotoryzowane, 10. brygadę artylerii oraz kilka samodzielnych pułków i batalionów.

Na tym nie koniec zmian. Dowództwo 40. Korpusu Armijnego połączono z dowództwem 144. Brygady zmotoryzowanej. Stworzono 47. i 70. dywizje zmotoryzowane, jak też 53. Brygadę Artylerii, jako część sił powietrzno-desantowych w Południowym Okręgu Wojskowym.

W Centralnym Okręgu Wojskowym powstało dowództwo 25. Armii Rezerw. Do tego sformowano 67. Dywizję Zmotoryzowaną i 72. Brygadę Zmotoryzowaną. Trwa, na bazie 31. Brygady Powietrzno-Szturmowej, formowanie 104. Dywizji Powietrzno-Desantowej. We Wschodnim Okręgu Wojskowym ogłoszono powstanie 55. Dywizji Piechoty Morskiej we Flocie Pacyfiku. Do tego ogłoszono sformowanie: dwóch armii, dwóch korpusów armijnych, trzech dywizji zmotoryzowanych, brygady zmotoryzowanej, trzech pułków zmotoryzowanych, dwóch brygad artylerii, jednej dywizji powietrzno-szturmowej.

Wysiłki reorganizacyjne Kremla objęły także Rosyjską Gwardię Narodową (Rosgwardia). Generalnie rozszerzono praktykę tworzenia nowych batalionów regionalnych w ramach Gwardii Narodowej. Rozmieszczenie tych jednostek oraz przekształcenie okręgów wojskowych w Moskwie i Leningradzie sugerują, że Rosja spodziewa się wykorzystania tych jednostek jako kadrowego zaplecza w razie wojny z NATO. Biorąc pod uwagę ogólne zapotrzebowanie na większą liczbę żołnierzy kontraktowych, jednostki te zostaną prawdopodobnie wzmocnione świeżo zmobilizowanymi i poborowymi rekrutami. Według doniesień w Rosji co miesiąc mobilizuje się średnio 10 000–15 000 żołnierzy w celu uzupełnienia jednostek bojowych i utworzenia nowych. Planowane jednostki zostaną prawdopodobnie rozmieszczone podczas kolejnej fali mobilizacji na dużą skalę, której Moskwa – póki co - w dalszym ciągu unika.

źr. ISW, Jamestown Foundation

dś