Praca w Niemczech. Polskim firmom budowlanym będzie łatwiej

- Dotychczas świadczenie usług budowlanych przez delegowanie pracowników w wielu Niemieckich landach było praktycznie niemożliwie - mówi adwokat Anna Hinkel, z kancelarii prawnej DBM I Rechtsaenwalte w Berlinie. Przed napływem polskich fachowców z tej branży broniła je tzw. klauzula ochrony rynku pracy (Arbeitsmarktschutzklausel). Polskie firmy budowlane nie mogły wysłać pracowników do regionów, w których było duże bezrobocie. Teraz jednak wszystko się zmieni. Po 1 maja będą miały taką możliwość. Jest tylko jeden warunek. Polski przedsiębiorca musi dostosować się do niemieckich przepisów. Pracowników delegowanych do prac budowlanych u zachodnich sąsiadów obowiązują te same regulacje prawne, co niemieckich kolegów. - Najważniejsze z nich zawarte są w ustawie o delegowaniu pracowników do pracy za granicą (Arbeitnehmerentsendegesets, skrót AEntG) - informuje A. Hinkel. Do podstawowych regulacji należą m.in: stawki wynagrodzenia minimalnego, gwarancja najkrótszego płatnego urlopu rocznego, zachowanie dopuszczalnego wymiaru czasu pracy.

To nie jedyne obowiązki, które nakłada się na przedsiębiorstwa budowlane wysyłające za granicę swoich pracowników. Żeby mieć możliwość wykonywania tych usług trzeba pokonać schody kilku instytucji.

Czytaj też: Jak założyć firmę w Niemczech?

Zgłoś delegację

Pierwszym krokiem każdego pracodawcy jest zgłoszenie zamiaru oddelegowania pracowników do Federalnej Dyrekcji Finansowej – Zachód. Jest to jednostka niemieckiej administracji celnej z siedzibą w Koeln. Zgłoszenia trzeba dokonać koniecznie przed rozpoczęciem prac. Musi być one sporządzone w języku niemieckim i zawierać takie informacje jak: dane osobowe pracowników, branża, której usługa ma dotyczyć, miejsce i czas wykonywania usługi, dane osoby odpowiedzialnej, adres osoby uprawnionej do odbierania poczty w RFN i miejsce przechowywania dokumentów do wglądu urzędu celnego. Przedsiębiorca musi do zgłoszenia dołączyć też zapewnienie, ze spełnia ustawowe warunki zatrudnienia. Zanim zacznie się świadczyć usługi budowlane za Odrą, warto też upewnić się czy przedsiębiorstwo nie podlega obowiązkowi zgłoszenia do Urlopowej Kasy Budowlanej ,,SOKA-Bau” . Pracodawca odprowadza tam comiesięczne składki, z których finansuje się roszczenia pracownicze z tytułu urlopu. Pieniądze wpływają na osobne konto każdego pracownika i wynoszą 14,30 proc. miesięcznego wynagrodzenia brutto. Zgłoszenie miesięcznej pensji wraz z okresem zatrudnienia oraz składka urlopowa, muszą wpłynąć do 15-ego dnia każdego miesiąca. Informacje można dostarczać również drogą elektroniczną za pomocą strony internetowej www.soka-bau.de. Należy wypełnić dostępny tam formularz, który jest też w języku polskim. Pracodawca, którego pracownik wykorzysta urlop lub otrzyma za niego wynagrodzenie może liczyć na zwrot tych pieniędzy.

Upewnij się w Izbie Rzemieślniczej

Niektóre zawody rzemieślnicze wymagają w Niemczech pisemnego zgłoszenia w Izbie Rzemieślniczej. Dotyczy to m.in. murarzy, dekarzy, kamieniarzy, malarzy i ślusarzy. Ten obowiązek mogą ominąć firmy, które nie mają na stałe zarejestrowanej działalności w Niemczech. Muszą one jednak wykonywać te samo rzemiosło w Polsce zgodnie z polskimi przepisami regulującymi kwalifikacje zawodowe. Jeśli takie nie obowiązują, trzeba spełnić warunek minimum dwuletniego wykonywania zawodu w kraju w ciągu ostatnich dziesięciu lat.

Odpowiednie zaświadczenia wydają u nas urzędy marszałkowskie i urzędy wojewódzkie.

Czytaj też: Niemieckie prawo pracy. O czym trzeba wiedzieć?

Podpisz umowę

Umowa o wykonanie prac budowlanych jest najczęściej umową o dzieło, zwaną inaczej umową o roboty budowlane. Nie dotyczy ona jednak prac związanych z dostawą zamiennych materiałów, części i instalacji budowlanych. W tym przypadku firmę obowiązują przepisy o kupnie – sprzedaży. Jeśli chodzi o konkretne inwestycje budowlane, to w Niemczech mamy do czynienia z dwoma głównymi rodzajami przedsiębiorców. Są nimi: generalny przedsiębiorca koordynujący daną inwestycję (Generalubernehmer) oraz jej praktyczny wykonawca (Generalunternehmer). Różnica pomiędzy nimi jest taka, że generalny przedsiębiorca koordynujący nie wykonuje robót budowlanych, tylko je zleca i nadzoruje ich przebieg. Do wykonania tych prac angażuje właśnie wykonawcę generalnego. Inwestor może jednak podpisać kontrakt bezpośrednio z wykonawcą i zrezygnować z usług koordynatora. W takim przypadku wykonawca generalny zleca drobniejsze prace podwykonawcom (Subunternehmer), często bez zgody zleceniodawcy. Jeśli jest do zrobienia duża inwestycja, przedsiębiorstwa budowlane mogą połączyć siły i utworzyć wspólnotę kooperacyjną tzw. ARGE. Muszą to być minimum dwie firmy, które decydują się na wspólne wykonywanie prac budowlanych. Dotyczy to również np. dostarczania materiałów budowlanych oraz wykonywania projektów architektonicznych.

Przestrzegaj obowiązków

Pracodawca, który oddelegowuje pracowników do wykonania usługi budowlanej w Niemczech powinien zapewnić im bezpieczeństwo przy wykonywaniu pracy. Każdy budowlaniec wysyłany za Odrę musi posiadać zaświadczenie o ubezpieczeniu w Polsce. Załatwia je pracodawca w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych. Jeśli pracownik ulegnie wypadkowi przy pracy albo zachoruje na chorobę zawodową, będzie miał zapewnioną opiekę medyczną na niemieckich warunkach. Kolejnym obowiązkiem pracodawcy jest sporządzanie dokumentacji dotyczącej codziennego czasu rozpoczęcia i zakończenia pracy każdego pracownika. Przyda się ona m.in. przy odprowadzaniu składek do Urlopowej Kasy Budownictwa lub przy kontroli urzędu celnego. Taką dokumentację należy przechowywać w Niemczech przez dwa lata.

Warto też przed podjęciem działalności zaciągnąć porady kompetentnego doradcy podatkowego. On pomoże nie tylko w trakcie realizacji kontraktu o usługi budowlane, ale też przy regulowaniu podatków po jego zakończeniu.

Pracownik ma swoje prawa

Pracownika, który jest oddelegowany do Niemiec chroni dodatkowo ustawa o czasie pracy (Arbeitszeitgesetz -ArbZG) i regulacja obowiązujących płac minimalnych (TV-Mindestlohn). Czas pracy nie może generalnie przekroczyć 8 godzin dziennie (ten czas nie obejmuje przerw w pracy). W tygodniu może on wynieść maksymalnie 48 godzin pracy, przy czym sobota jest też liczona jako dzień roboczy. Wynagrodzenia dla pracowników muszą być wypłacane do 15 dnia następnego miesiąca.

Źródło; m.in. poradnik Świadczenie Usług Budowlanych w Niemczech, wyd. Wydział Promocji Handlu i Inwestycji Ambasady Rzeczypospolitej Polskiej w Republice Federalnej Niemiec.

Czytaj też: Praca w Niemczech. Kto ma szansę na zatrudnienie?

MUSISZ WIEDZIEĆ, ŻE:

Do najczęściej ustalanych rodzajów wynagrodzenia pomiędzy inwestorami a wykonawcami robót budowlanych należą wynagrodzenia kosztorysowe, ryczałtowe i według godzin pracy.

- Wynagrodzenie kosztorysowe opiera się na kosztorysie, czyli zestawieniu materiałów potrzebnych do wykonania robót i nakładów pracy ze wskazaniem ich cen jednostkowych. Zazwyczaj tworzy go wykonawca w oparciu o projekt prac zaplanowanych przez inwestora lub architekta. Zsumowane przez inwestora ceny jednostkowe stają się częścią umowy i nie można ich zmieniać nawet w przypadku podwyżek materiałów budowlanych. Na ich kalkulację składają się m.in.: koszty wynagrodzeń, materiałów budowlanych, należności dla podwykonawców.

- Wynagrodzenie ryczałtowe obejmuje już z góry określoną kwotę wynagrodzenia za całość robót budowlanych przewidzianych kontraktem. W ramach takiej umowy wykonawca musi wywiązać się wszelkich prac budowlanych i pobocznych potrzebnych do osiągnięcia wyniku.

- Globalne wynagrodzenie ryczałtowe obejmuje tylko zakres prac koniecznych do realizacji inwestycji. Wykonawca dostaje wtedy konkretne polecenia i wytyczne, co do wyniku prowadzonych przez niego robót. Strony mogą ustalić, czy sporządzanie projektów ma pozostać obowiązkiem inwestora, czy przejmie go wykonawca.

- Szczegółowe wynagrodzenie ryczałtowe charakteryzuje się tym, że wykonawca otrzymuje dokładny spis prac, które ma wykonać za z góry określoną kwotę.

-Wynagrodzenie według godzin pracy należy do wyjątków i dotyczy drobnych prac dodatkowych. Często to wynagrodzenie jest ustalane jako dodatek do umowy głównej.