RPP bez zaskoczenia. Stopy procentowe zostały utrzymane. Jednak raty części kredytów wzrosną. Kiedy pierwsza obniżka stóp procentowych?

Kredyt w Polsce długo pozostanie drogi, a kredytobiorcy muszą być przygotowani do płacenia wysokich rat jeszcze przez kilka kwartałów. Niewykluczone, że stopy procentowe w NBP zaczną spadać dopiero w 2025 r. Nikt nie miał złudzeń, że Rada Polityki Pieniężnej na majowym posiedzeniu, które zakończyło się w czwartek, obniży stopy procentowe. Główna stopa procentowa od jesieni 2023 r. ani drgnie i wynosi 5,25 proc.

– Nie było zaskoczenia, stopy procentowe zostały utrzymane i najprawdopodobniej do końca tego roku taka decyzja zostanie utrzymana – tłumaczy w rozmowie ze Strefą Biznesu Michał Stajniak, wicedyrektor działu analiz XTB.

Jednocześnie zwraca uwagę, że pojawiły się przesłanki mówiące o tym, że inflacja w Polsce w tym roku nie będzie aż tak wysoka, jak oczekiwano. – Głównie będzie to spowodowane odmrożeniem cen energii, które będzie niższe, niż wcześniej zapowiadano – wskazuje. W związku z tym, jak wyjaśnia, projekcje inflacyjne, które poznaliśmy w marcu 2024 roku zakładające, że wszelkie tarcze zostaną zlikwidowane, sugerowały, że inflacja na koniec roku może sięgnąć 8 proc.

– Już teraz wiadomo, że tak wysoko nie powinniśmy zajść, jeżeli nie dojdzie do jakichś zawirowań na rynku ropy naftowej – mówi. – Najprawdopodobniej ten maksymalny poziom inflacji w Polsce zatrzyma się na poziomie około 6 proc. – dodaje i zastrzega, że będzie to zależało od tego, jak będą się kształtowały ceny surowców energetycznych. Jeśli będą one niższe, to również inflacja nam aż tak nie wzrośnie.

– RPP nie obniża stóp, ponieważ inflacja jest i pozostanie wysoka. Jest kilka czynników, które mają istotny wpływ na utrzymanie się wysokiej dynamiki wzrostu cen w Polsce – wyjaśnia w komentarzu dla nas Tomasz Kudela, analityk ProStream. – Nie ma nic zaskakującego w tym, że ceny rosną szybciej. Spadek poniżej celu inflacyjnego miał charakter przejściowy. Od 1 kwietnia rząd odmroził VAT na podstawowe artykuły żywnościowe, co automatycznie przełożyło się na wzrost inflacji – dodaje.

Jak zaznacza, przywrócenie 5-procentowej stawki VAT ma jak na razie umiarkowany wpływ na wskaźnik inflacji i najwyraźniej efekt wzrostu podatku będzie rozłożony w czasie. RPP nie zdecyduje się na cięcia stóp, zanim ich nie pozna. A to stanie się za dwa-trzy miesiące. – Ale i wtedy RPP nie będzie mieć wszystkich danych potrzebnych do podjęcia decyzji w sprawie polityki monetarnej. W drugiej połowie roku przestanie obowiązywać tarcza antyinflacyjna w zakresie cen energii elektrycznej, które pójdą w górę. Możliwy jest też wzrost cen gazu – dodaje Kudela.

Od siedmiu miesięcy stopy procentowe NBP pozostają na stabilnym poziomie. W maju RPP po raz kolejny nie zmieniła ich poziomu. Mimo to, jak zauważa w przesłanym nam komentarzu Jarosław Sadowski, główny analityk Expandera, w najbliższym czasie mogą wzrosnąć raty kredytów hipotecznych z oprocentowaniem zmiennym, opartych o stawkę WIBOR 6M.

– W przypadku kredytów hipotecznych przyczyną wzrostu rat jest to, że w listopadzie 2023 r. banki spodziewały się dalszych obniżek stóp procentowych. Dlatego stawka WIBOR 6M wynosiła tylko 5,55 proc. Kredyty, których oprocentowanie jest oparte o taką stawkę, mają aktualizację oprocentowania tylko raz na 6 miesięcy – podaje Sadowski.

– Jeśli ktoś miał ostatnią aktualizację na początku listopada 2023 r., to kolejną miał na początku maja, gdy stawka wynosiła 5,87 proc. W rezultacie rata kredytu na 400 000 zł, na 30 lat, udzielonego w maju 2021 r., wzrośnie z 2 852 zł do 2 935 zł – wylicza ekspert.

Sadowski zauważa, że średnie oprocentowanie lokat spadło z 5,53 proc. do 4,3 proc. – Choć poziom stóp procentowych NBP stoi w miejscu od 7 miesięcy, to stawki dla lokat bankowych spadają. Najnowsze dane NBP na temat oprocentowania lokat w bankach (za marzec 2024 r.) pokazują, że średnie oprocentowanie wyniosło tylko 4,3 proc. Było więc aż o 1,23 pkt. proc. niższe niż w listopadzie 2023 r. W maju będzie zapewne jeszcze niższe – wskazuje.

Ekspert przyznaje, że wciąż oczywiście można znaleźć pojedyncze oferty z oprocentowaniem 6,5 proc. czy nawet 7 proc. Zwykle dotyczą jednak bardzo krótkiego terminu, ograniczonej kwoty i wymagają zakupu dodatkowych produktów lub wpłaty nowych środków. Nie da się za ich pomocą zabezpieczyć przed dalszym spadkiem stóp procentowych w dłuższym okresie.

Stajniak przypomina, że obecnie inflacja bazowa wynosi 4,6 proc., co oznacza, że szanse na obniżki stóp procentowych są małe, o czym mówił m.in. Ludwig Kotecki, członek Rady Polityki Pieniężnej. Z drugiej strony, inny członek RPP Henryk Wnorowski przyznał, że być może na koniec 2024 roku pojawi się przesłanka do tego, aby stopy procentowe w Polsce obniżyć.

– Jeżeli chodzi o ewentualne obniżki, to będzie to 25 punktów bazowych, czyli do poziomu 5,50 proc. – mówi nam ekspert. – Pierwszym, możliwym terminem na obniżkę stóp będzie grudzień 2024, natomiast ewentualne dyskusje mogą się rozpocząć we wrześniu – dodaje.

– Do niedawna wydawało się, że jedna obniżka jest możliwa jesienią. Być może teraz kredytobiorcy muszą oswoić się z myślą, że raty kredytowe zaczną spadać dopiero w przyszłym roku, bo dopiero wtedy RPP zacznie stopniowo ograniczać koszt pieniądza w Polsce. Szczególnie że utrzymywane przez dłuższy czas wysokie stopy zdecydowanie zmniejszą wzrost PKB i mogą zmusić NBP do obniżenia stóp, aby utrzymać wzrost gospodarczy – zauważa Kudela.

Stajniak zwraca uwagę na sytuację u naszych południowych sąsiadów, gdzie wcześniej Bank Czech dosyć długo utrzymywał stopy procentowe na wyższym poziomie, natomiast obecnie znajdują się na niższym poziomie – 5,25 proc.

– Oczekiwania na cięcia stóp procentowych w Czechach są zdecydowanie mocniejsze niż w Polsce, natomiast projekcja inflacyjna jest bardzo podobna, zarówno pod względem zwykłej inflacji, jak i bazowej – podsumowuje.

Podstawowe stopy procentowe NBP po majowym posiedzeniu RPP:

• Stopa referencyjna – 5,75
• Stopa lombardowa – 6,25
• Stopa depozytowa – 5,25
• Stopa redyskontowa weksli – 5,80
• Stopa dyskontowa weksli – 5,85

Oto plan posiedzeń Rady Polityki Pieniężnej na 2024 rok:

• czerwiec 4-5 (wtorek-środa)
• lipiec 2-3 (wtorek-środa)
• sierpień 20 (wtorek) – posiedzenie jednodniowe niedecyzyjne
• wrzesień 3-4 (wtorek-środa)
• październik 1-2 (wtorek-środa)
• listopad 5-6 (wtorek-środa)
• grudzień 3-4 (wtorek-środa)

Jesteśmy na Google News. Dołącz do nas i śledź Strefę Biznesu codziennie. Obserwuj StrefaBiznesu.pl!