Panteon madziarskich bohaterów (zdjęcia)

Zwiedzanie Budapesztu rozpocząłem od placu bohaterów (węg. Hősök Tere), nazywanego też placem milenijnym, lub tysiąclecia. Nawet nie musiałem zerkać do przewodnika, żeby rozszyfrować te nazwy. Otaczają go kolumnady z rzeźbami madziarskich królów, świętych i wodzów, natomiast jego centralnym punktem jest Pomnik Milenijny (Millenniumi emlékmű), którego budowę rozpoczęto w 1896 r. z okazji tysiąclecia Węgier.

To wysoka na 36 m. kolumna, zwieńczona rzeźbą archanioła Gabryela., który według jeden z legend jakoby miał się objawić pierwszemu królowi Stefanowi I i nakazał mu przyjęcie korony.

Kolumnę postawiono według projektu Alberta Schickedanza, zaś w wykonał ją znany rzeźbiarz György Zala. Cokół otaczają posągi siedmiu jeźdźców - księcia Arpada i jego dowódców, z którymi przybył na Równinę Węgierską na przełomie VIII i IX w. naszej ery.

Budowę placu zakończono dopiero w 1929 r. Przy pomniku Archanioła Gabryela od strony Dunaju znajdują się kolumnady z panteonem bohaterów. Zobaczymy tam m.in. rzeźby króla Stefana I i Macieja Korwina, a także wybitnych wodzów Jana Hunyady, Stefan Bocskaim czy Lajosa Kossutha, który dowodził powstaniem węgierskim w 1849 r. Odnajdziemy tak również polskie ślady. Np. posąg Ludwika Węgierskiego, który był synem Elżbiety Łokietkówny - córki króla Władysława Łokietka i siostry Kazimierza Wielkiego.

Po śmierci brata swojej matki został koronowany na króla Polski i rządził nią przez ostatnich 12 lat swojego życia - od 1370 do 1382 r. Jego córka Jadwiga została żoną Jagiełły i królową Polski.

Z jednej strony kolumnada sąsiaduje z Muzeum Sztuk Pięknych (Szépművészeti Múzeum) wybudowanym w 1906 r., z drugiej zaś z Pałacem Ekspozycji (Műcsarnok) z 1895 r. To jeden z największych placów w stolicy Węgier. Właśnie tutaj bije jej polityczne serce. Od ponad 70. lat odbywają się w tym miejscu rozmaite wiece i demonstracje.

Zaraz po pierwszej wojnie mieszkańcy zburzyli znajdujący się na placu pomnik cesarza Franciszka Józefa, który odbudowano jednak w 1926 r. w nieco innej formie. Po drugiej wojnie stanął tutaj pomnik Stalina, który zniszczono podczas węgierskiej rewolucji w 1956 r. Po jej utopieniu w morzu krwi na placu postawiono postument Lenina, który po upadku komunizmu przeniesiono jednak do parku pomników.

W pobliżu placu znajduje się park miejski z zamkiem Vajdahunyad (Vajdahunyad vára). Obok zamku możemy odpocząć przy niewielkim jeziorku, które zimą wykorzystywane jest jako lodowisko.

W Budapeszcie znajdziemy wiele polskich akcentów. Choćby pomnik generała Józefa Bema. Bez trudu kupimy też przewodniki w naszym języku. Oferują je m.in. sprzedawcy, których pełno we wszystkich miejscach odwiedzanych przez turystów.

Zwiedzając węgierską stolicę należy też pamiętać o starym przysłowiu, że Polak i Węgier dwa bratanki i do szabli, i do szklanki (Lengyel, magyar - két jó barát, együtt harcol, s issza borát). Zwłaszcza, że węgierskie wina są całkiem dobre i w dodatku kuszą przystępnymi cenami.