Józef Stalin w 1902 r.
Po opuszczeniu uczelni wstąpił do gruzińskiej organizacji marksistowskiej Mesame dasi. W tym czasie przyjął pseudonim Koba pochodzący od legendarnego kaukaskiego banity określanego jako gruzińska wersja Robin Hooda. Po wydaleniu ze szkoły rozpoczął pracę w Instytucie Meteorologicznym w Tyflisie, w wolnych chwilach pisząc poezję w języku gruzińskim. Wiersze młodego Stalina opublikowało w latach 1895–1896 pismo poetyckie „lweria”, a w 1907 roku zostały one wydrukowane w zbiorze najlepszej poezji gruzińskiej[20].
W 1900 roku zetknął się po raz pierwszy z leninizmem po lekturze „Iskry”. W tym czasie stanął na czele protestów antycarskich, za co w 1901 roku musiał uciekać z Gori. Wtedy też po raz pierwszy został opisany przez Iskrę. Po krótkim pobycie u matki powrócił do Tyflisu a stamtąd do Batumi gdzie zorganizował kółko Socjaldemokratycznej Partii Robotniczej Rosji. Został wybrany do Kaukaskiego Komitetu SDPRR, niemniej jednak szybko o jego działalności dowiedziała się żandarmeria, w rezultacie 5 kwietnia 1902 roku został aresztowany za działalność opozycyjną w trakcie uczestnictwa w zebraniu robotników.
Zobacz też wideo: Tajemnice bastionu Król, najstarszego takiego obiektu w Polsce