Elbląg beneficjentem
Polska potrzebuje szlaku żeglugowego z Zatoki Gdańskiej na Zalew Wiślany by odblokować możliwości rozwoju portu w Elblągu.

Wg strategii przygotowanej przez Zarząd Portu w Elblągu, przejście przez Zalew Wiślany i mierzeję zwiększyłoby towarowe obroty z 1,5 mln do 3 mln a nawet 3,5 mln ton rocznie (co generowałoby powstanie nowych miejsc pracy).

Choć zdaniem części ekspertów to przesadzone wyliczenia, niemniej Polska podjęła decyzję o realizacji inwestycji.

Wg założeń projektu, nowe przejście pozwoli również na rozwój turystyki na wodach Zalewu Wiślanego.

Skorzystać miałyby na tym porty i mariny w Kątach Rybackich, Krynicy Morskiej i Piaskach (na mierzei) oraz w Tolkmicku, Fromborku i Elblągu na południowym wybrzeżu akwenu.

Ile będą budować przekop?

Czas budowy
Okres planowania przekopu zakończył się w roku 2018. Przetarg na I etap, którym jest budowa kanału przez Mierzeję Wiślaną, został rozstrzygnięty latem 2019 r.

Pod koniec tego roku rozpoczęła się budowa. Obecnie Ministerstwo Infrastruktury informuje, że budowa jest zaawansowana w 40 proc. Jednocześnie zakończony został przetarg na drugi etap inwestycji – przebudowę rzeki prowadzącej do portu w Elblągu, by mogły nią pływać statki przechodzące przez przekop. Powstanie na niej most zwodzony (w miejscowości Nowakowo, w miejscu stałej przeprawy promowej), ma być pogłębiona i zyskać umocnienie brzegów oraz zabezpieczenie przeciwpowodziowe (to teren depresyjnych Żuław).

Ostatnim etapem ma być budowa torów wodnych na Zalewie Wiślanym.

Statki mają zacząć pływać nowym szlakiem żeglugowym pod koniec 2022 roku.

Jak długi będzie przekop?

Warunki żeglugowe
Całkowita długość nowej drogi wodnej z Zatoki Gdańskiej przez Zalew Wiślany do Elbląga wyniesie blisko 23 kilometry.

Samo przejście przez Zalew Wiślany wyniesie nieco ponad 10 kilometrów, po rzece Elbląg – także ponad 10 kilometrów, a pozostałe ok. 2,5 km to odcinek, na który złożą się śluza i port zewnętrzny oraz stanowisko postojowe przy przekopie Mierzei Wiślanej.

Kanał i tory wodne mają mieć 5 m głębokości. Pozwoli to na wpływanie do Elbląga jednostek o zanurzeniu do czterech metrów, długości 100 i szerokości 20 metrów.

Ekonomia a przekop

Kontrowersje ekonomiczne
Wg wielu ekspertów inwestycja nie ma uzasadnienia ekonomicznego. M.in. wg prof. Włodzimierza Rydzykowskiego z Katedry Polityki Transportowej Wydziału Ekonomicznego na Uniwersytecie Gdańskim budowa szlaku wodnego, wg założeń inwestycji, zwróci się za... kilkaset lat.

Prof. podkreślał również, że niemal niespotykane na morzach są już statki o gabarytach, dla których powstaje przekop (mają one pływać jeszcze m.in. po Renie oraz w rejonie Kanału La Manche, ale na Bałtyku ich brak).

Problemem będzie też konieczność często pogłębiania torów wodnych na bardzo płytkim Zalewie Wiślanym.