Mocno awangardowe wykonanie "Błękitnej rapsodii" Georga Gershwina w Filharmonii Zielonogórskiej. Wokalnie zachwyciła Justyna Khil

Filharmonia Zielonogórska postawiła tym razem na Andrzejki w muzyką genialnego amerykańskiego kompozytora ery jazzu – Georga Gershwina.

George Gershwin urodził się jako Jacob Gershowitz w rodzinie żydowskich emigrantów z Rosji 26 września 1898 roku w Nowym Yorku. Chłopiec od wczesnych lat pasjonował się muzyką rozrywkową, w szczególności piosenkami I. Berlina i J. Kerna oraz jazzem. Wcześnie rozpoczął naukę gry na fortepianie, choć pierwszego profesjonalnego nauczyciela miał dopiero po skończeniu 15 lat. Był nim pianista i kompozytor operetek, Charles Hambitzer, który wprowadził też Gershwina w świat muzyki klasycznej i zachęcał do chodzenia na koncerty.

- jak podaje Muzykoteka Szkolna.

Koncert otworzyła słynna „Błękitna rapsodia”, w mocno awangardowym wykonaniu Zuzanny Całki. Utwór rozpoczyna słynne glissando wykonywane na klarnecie. Jarosław Podsiadlik - solista FZ, wykonał to zadanie na szóstkę plus. Ekspresyjnie, z dużą dozą kunsztu artystycznego. Popularna wersja orkiestrowa została opracowana przez amerykańskiego kompozytora Ferda Grofé, upoważnionego przez autora dzieła.

Błękitna rapsodia była utworem napisanym na zamówienie znanego muzyka jazzowego Paula Whitemana, który razem ze swoją orkiestrą po raz pierwszy wykonał go 12 lutego 1924. Gershwin tak opisał proces powstania utworu: To było w pociągu. Jego mechaniczny rytm, te stuki i łomoty, nierzadko okazuje się inspiracją dla kompozytorów - ja sam często słyszę muzykę w samym sercu hałasu. I właśnie wtedy, w pociągu, nagle usłyszałem, wręcz zobaczyłem na papierze, całą strukturę Rapsodii, od początku do końca.

Warta zauważenia jest także mocno rozbudowana sekcja perkusji oraz wprowadzona sekcja saksofonów, która swoimi dźwiękami wyjątkowo pięknie ubogacała całość Rapsodii.

Drugim utworem wykonanym przez orkiestrę był „Amerykanin w Paryżu”. To poemat symfoniczny skomponowany w 1928 roku.Powstał w Wiedniu, podczas tournée Gershwina po Europie. Premiera utworu odbyła się tego samego roku w Nowym Jorku.

Kompozycja zawiera cechy typowe dla muzyki francuskiej, z jej lekkością i elegancją. Taneczny charakter utworu splata się z nostalgią, która nawiązuje do treści programowych dzieła - Amerykanina przebywającego poza Ameryką. Opis tego wątku dołączył Deems Taylor: Któregoś poranka w maju lub w czerwcu pewien Amerykanin zwiedzał Paryż.

Gershwin użył odgłosów ulicy, autentycznego dźwięku klaksonów samochodowych. Kompozycja była inspiracją dla powstałego w 1951 roku filmu musicalowego pod tym samym tytułem, który został nagrodzony pięcioma Nagrodami Akademii Filmowej, w tym Oscarem dla najlepszego filmu roku oraz "Złotym Globem" dla najlepszego filmu komediowego lub musicalu.

Swoim talentem wokalnym dzieliła się z widownią także Justyna Khil. DWa lata temu wykonywała partię sopranu w "Requiem" Mozarta także w sali MCM Filharmonii Zielonogórskiej.

To absolwentka Akademii Muzycznej w Bydgoszczy, Jest laureatką wielu konkursów wokalnych, m. in. XXIII Mikuláš Schneider-Trnavský International Vocal Competition (III nagroda), VIII Międzynarodowy Konkurs im. Jana Kiepury w Krynicy-Zdroju (II nagroda), VII Ogólnopolski Konkurs im. Krystyny Jamroz w Kielcach/Busku-Zdroju (I nagroda), II Ogólnopolski Konkurs Wokalny im. Bogdana Paprockiego w Bydgoszczy (I nagroda), IIIrd Wassyl Slipak Young Vocalists Competition (2 nagroda).

Pieśni Broadway'owskie z repertuaru, choćby takie jak: I got rhytm, The Man I Love, Summertime. Gershwina zabrzmiały naprawdę debrze, tak jakby sam kompozytor tego by sobie życzył. Nie obyło się bez żartów muzycznych "By Strauss" oraz "Bla, bla, bla".

Na zakończenie zabrzmiała „Uwertura kubańska”. Zauważyłem brak pełnego kontaktu dyrygentki wieczoru - Sylwii Janiak-Kobylińskiej - z orkiestrą, choć utwór szczęśliwie dobrnął do końca. Nie można jej jednak odmówić mnóstwa tanecznych gestów podczas dyrygowania, choć konkurs w stylu "You can dance" to akurat nie był.

Utwór to uwertura symfoniczna lub poemat tonowy na orkiestrę skomponowany przez amerykańskiego kompozytora George'a Gershwina . Pierwotnie zatytułowany Rumba (nazwany na cześć gatunku muzycznego kubańskiej rumby ) był efektem dwutygodniowych wakacji, które Gershwin spędził w Hawanie na Kubie w lutym 1932 roku. Gershwin skomponował utwór w lipcu i sierpniu 1932 roku. W uwerturze dominują rytmy karaibskie i rodzima kubańska perkusja, z szerokim spektrum barwy i techniki instrumentalnej. To bogate i ekscytujące dzieło o złożoności i wyrafinowaniu, ilustrujące wpływ kubańskiej muzyki i tańca. Na jego główny temat wpłynął ówczesny hit Ignacio Piñeiro „Échale Salsita”.

- jak podaje wikipedia