Jarosław stróżniak

W lesie niedaleko Rzepina znaleziono depozyt broni z czasów II wojny światowej. Były tam głównie karabiny niemieckie. Poszukiwacze odnaleźli też jeden karabin francuski oraz popularną radziecką „pepeszę”. Ziemia przez kilkadziesiąt lat strzegła łącznie 12 sztuk broni. O ich odnalezieniu zdecydował... całkowity przypadek.

Niemiecki granatnik przeciwpancerny panzerschreck od zakończenia odnaleziony na terenie Starego Miasta w Kostrzynie. Spoczywał w zawalonej piwnicy do zakończenia II wojny światowej. - To nie lada znalezisko - mówią członkowie stowarzyszenia Perkun, którzy wygrzebali granatnik spod gruzów.

Chłód, wszechobecny, gryzący pył, walający się pod butami gruz. I zapach. W powietrzu czuć spaleniznę i medykamenty. A od czasu, gdy umierali tu ludzie, minęły już przecież 74 lata.

Narzędzia medyczne, zniszczona przez płomienie broń, pozostałości wyposażenia żołnierskiego, leki, medykamenty – wszystko to znajdują poszukiwacze w zasypanym lazarecie z 1945 r. U schyłku wojny działy się tu koszmarne sceny.

Kilkunastoletni chłopiec tuż po wojnie wszedł do jednej z piwnic w zniszczonym Kostrzynie. Tam zaatakowały go wygłodniałe szczury, które wcześniej jadły zwłoki niemieckich żołnierzy. To relacja jednej z gazet sprzed kilkudziesięciu lat. I choć może byś nieco podkoloryzowana, to nie ulega wątpliwości, że po wojnie na terenie Kostrzyna były miejsca rodem z koszmarów.

Zwłoki były częściowo zmumifikowane. Ktoś zadał sobie sporo trudu, żeby ukryć ciało w jednej z piwnic na Starym Mieście. Były pod kopcem ułożonym z kamieni. Ciało Janusza Woźniaka znaleziono przypadkiem po trzech latach od jego zaginięcia. Jak zginął? Tego do dziś nie wiemy...

Te zdjęcia zna wielu mieszkańców Kostrzyna. Pojawiały się już w internecie i różnego rodzaju publikacjach. Teraz jednak wyglądają zupełnie inaczej. Mieszkaniec miasta i pasjonat historii postanowił poddać je obróbce cyfrowej i... pokolorować. Fotografie ożyły!

Pracujący przy torowisku 62-latek podjechał zbyt blisko torów.

Kostrzyńskie Stare Miasto to wciąż teren, gdzie na każdym kroku napotkać można ślady przeszłości. Również pod ziemią. Wystarczy wbić łychę koparki...

To odkrycie zaskoczyło badaczy. W parku w centrum Kostrzyna nad Odrą znaleziono szczątki żołnierzy radzieckich. Nie powinno ich tam być. W latach 50. przeprowadzono ekshumację. Okazało się jednak, że była ona niedbała. Odnalezione szczątki pochowano na cmentarzu w Międzyrzeczu.

Mimo, że od zakończenia działań wojennych minęło 75 lat, teren kostrzyńskiej starówki cały czas skrywa tajemnice. Tym razem na terenie tzw. Starego Miasta odnaleziono niewybuch.

Teren Starego Miasta w Kostrzynie nad Odrą to miejsce, które po dziś dzień skrywa niezliczone tajemnice. – Więcej na temat historii tego miejsca możemy się dowiedzieć z tego, co ukryte jest pod ziemią, niż z tego, co widzimy na ziemi – mówi Ryszard Skałba, dyrektor Muzeum Twierdzy Kostrzyn. W ciągu ostatnich kilkunastu lat ciekawych odkryć, związanych z historią Starego Miasta i samego Kostrzyna, była cała masa. Zdecydowana większość z nich dotyczy czasów zagłady miasta w 1945 r. Po dziś dzień w gruzowiskach po dawnych kamienicach znajdowana jest broń, elementy żołnierskiego ekwipunku, urządzenia wykorzystywane przez żołnierzy obu walczących stron, a nawet ludzkie szczątki. Nie brakuje oczywiście również pozostałości po dawnych mieszkańcach Kostrzyna. Na terenie kostrzyńskiej twierdzy kilkukrotnie były prowadzone badania archeologiczne. W ich wyniku odkryto m. in. pradawne cmentarzysko, czy pozostałości po dawnym zamku krzyżackim. Badaniami archeologicznymi na terenie starówki od lat kieruje muzealny archeolog Krzysztof Socha. W poszukiwaniach zabytków, szczególnie tych z czasów II wojny światowej, od lat pomagają eksploratorzy ze stowarzyszenia Perkun. Paweł Piątkiewicz i Jarosław Stróżniak regularnie odwiedzają i penetrują niebezpieczne piwnice pod kostrzyńską starówką. Wszystko po to, aby odnaleźć pamiątki po walkach z 1945 r. oraz przedmioty związane z dawnymi mieszkańcami miasta. Sprawdziliśmy, które odkrycia na kostrzyńskim Starym Mieście zasługują na największą uwagę. Ich opisy znajdziesz na kolejnych zdjęciach w tej galerii.

Wystawa miała być pierwotnie otwarta podczas obchodów 75 rocznicy zakończenia walk o Kostrzyn w marcu br. Z wiadomych przyczyn impreza ta nie mogła dojść do skutku w zaplanowanym terminie.

Masa śmieci i zniszczony sprzęt – taki krajobraz zostawiają po sobie imprezowicze, którzy „odwiedzają” teren starego miasta. Dyrekcja muzeum ma dość i zaczęła o imprezach informować policję.

Stare Miasto w Kostrzynie nad Odrą to miejsce, gdzie każde wbicie łopaty wiąże się z obecnością nie tylko archeologa, ale też sapera. Muzeum Twierdzy Kostrzyn pokazało na zdjęciach, co jeszcze skrywa ziemia zrujnowanej starówki.

Od 16 kwietnia obowiązuje nakaz zakrywania nosa i ust. Maseczek w całym kraju jest teraz jak na lekarstwo, wiec z pomocą ruszył burmistrz Rzepina i miejscowa policja.

Piękny zamek, kościół, gmachy miejskich instytucji, promenada, skwery, do tego tramwaje i gwar na ulicach – tak przed 1945 r. wyglądało kostrzyńskie Stare Miasto. Do dziś ocalały jedynie mury twierdzy, która miała je bronić.

Niemal 60 dni trwały zaciekłe walki o Kostrzyn w 1945 r. Rosjanie liczyli, że zdobędą miasto z marszu. Nic z tego. 95 procent zabudowy legło w gruzach, starówki nigdy nie odbudowano.

To była istna zagłada miasta. Przez dwa miesiące w Kostrzynie trwały zacięte walki między zdesperowanymi oddziałami niemieckimi, a żądnymi zwycięstwa czerwonoarmistami. Skutek był opłakany – tysiące ofiar i zniszczone miasto.

Przewodniczący rady powiatu został poddany domowej kwarantannie. Przed tym miał kontakt z młodzieżą. Rodzice są zaniepokojeni. - Boimy się. A co jeśli okaże się, że jest zakażony? - pytają.

Minęło około pół roku od zakończenia II wojny światowej, gdy na bastionie Król w Kostrzynie nad Odrą z wielką pompą otwarto cmentarz żołnierzy radzieckich. Jego charakterystycznym elementem była betonowa iglica i armata, zwrócona w kierunku Berlina.

Polski ręczny karabin maszynowy został znaleziony w Kostrzynie, w 1945 r. zaciekle bronionym przez Niemców. Teraz poszukiwacze i historycy głowią się, jak polska broń trafiła do miasta.